NS en ProRail willen PHS afzwakken

Als het aan NS en ProRail ligt, wordt het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS) in de nieuwe vervoerconcessie (2015-2025) maar op twee trajecten ingevoerd.

Na 2017 komen er alleen zes Intercity’s per uur op het middendeel van de A2-corridor (Amsterdam–Eindhoven) en acht Intercity’s per uur op het drukste stuk van de Oude Lijn (Den Haag–Rotterdam). De bedoeling van PHS was elke 10 minuten een Intercity op vier hoofdassen, gereed in 2020. Door bezuinigingen is dat 2028 geworden.

Rond 2025 – dus pas over 11 jaar en wellicht ná de nieuwe vervoerconcessie – volgen zes Intercity’s per uur op een groter deel van de A2-corridor (Alkmaar–Amsterdam), op nog een stuk van de Oude Lijn (Leiden–Den Haag), een groot deel van OV-SAAL (Schiphol–Almere)en Gouda–Utrecht. PHS in de hele Randstad is pas vanaf 2035 mogelijk. Daarbij houden NS en ProRail nog de nodige slagen om de arm. “De ambities gaan uit van voldoende uitvoeringsbetrouwbaarheid, voldoende marktvraag en realisatie van benodigde investeringen in de railinfrastructuur.”

Dit alles staat in de operationele uitwerking Beter en meer van NS en ProRail die staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu deze week naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Het stuk is een voorschot op de Lange Termijn Spooragenda die dit voorjaar verschijnt. NS en ProRail willen het spoor eerst betrouwbaarder maken en dan pas de frequentie verhogen. “Eerst beter, dan meer.” Het aantal reizigerskilometers groeit door de crisis minder snel dan verwacht. “Dat leidt ertoe dat we de timing van onze ambitie enaanpak hebben aangepast.”

Zoals critici al hadden verwacht, bevat het stuk van NS en ProRail geen grote nieuwe ambities. Zo gaan treinen niet in corridors rijden. “We kiezen ervoor zoveel mogelijk reizigers zoveel mogelijk rechtstreekse verbindingen te blijven bieden.” Treinen gaan ook geen 160 tot 200 kilometer per uur rijden. “Dit leidt in de meeste gevallen tot hoge investeringskosten in infrastructuur en materieel.” En verder komen er geen spitsdienstregelingen zoals het OV-bureau Randstad vraagt. “De voordelen van spits-dal-differentiatie wegen niet op tegen de nadelen.” Wel willen NS en ProRail de snelheden bij stations en op emplacementen verhogen van 40 naar 60 of 80 kilometer per uur.

Volgens NS en ProRail is er een half miljard euro extra nodig bovenop het budget van 3,9 miljard om PHS mogelijk te maken. Daarbij komen dan nog de kosten voor de bijsturing, voor extra maatregelen zoals het opheffen van overwegen en het plaatsen van geluidschermen, en het overschakelen op een hogere bovenleidingspanning (3 kV). Invoering van de Europese beveiliging Ertms – begroot op 2 miljard euro – gaat volgens NSen ProRail waarschijnlijk meer kosten.