Jongeren goed voor reizigersgroei bij NS

Tussen 2004 en 2013 groeide het aantal reizigerskilometers per trein met 24 procent: van 14,5 miljard in 2004 tot bijna 18 miljard in 2013. Een jaarlijkse groei van gemiddeld bijna 2,5 procent. Vijftien procent van die groei is te verklaren door de bevolkingsgroei, een toename van het aantal studerenden, de gestegen brandstofprijzen en extra treinen, blijkt uit het rapport.

Imagoherstel
In het overzichtje hiernaast heeft het KiM een verzamelpost opgenomen van 14 procent groei ‘overige factoren’. Het gaat om het imagoherstel van NS, na de desastreuze jaren tussen 2000 en 2004 met slechte punctualiteit, negatieve pers en reizigersverlies. Verder zette NS treinen effectiever in, was het bedrijf succesvol met marketing en steeg het treingebruik onder jongeren. Vier procent van de groei ging weer verloren door duurdere treinkaartjes, die meer in prijs stegen dan de gemiddelde prijsstijging.

Met effectievere treinen bedoelt het KiM onder meer de rechtstreekse treinen die NS inzet naar Schiphol vanaf Nijmegen en Eindhoven. Er zijn stations toegevoegd en er worden meer stations bediend met bestaande Intercity’s op de Oude Lijn (Amsterdam–Haarlem–Leiden–Den Haag HS–Rotterdam). Ook heeft NS treindiensten kunnen verleggen naar de Hanzelijn.

Kruidvatkaartjes
Hoewel er geen harde cijfers van zijn is NS waarschijnlijk ook succesvol met het vermarkten van treindiensten. Veel reizigers maken gebruik van actietarieven, zoals de Kruidvatkaartjes. Het reismotief ‘vrije tijd’ droeg het meest bij aan de reizigersgroei op het spoor in de periode 2004-2013.

De leeftijdsgroep die de grootste bijdrage leverde aan de reizigersgroei waren de 18- tot 29-jarigen. Het autobezit onder jongeren is laag. Door de toename van het aandeel studenten in de bevolking is ook het aantal treinkilometers zijn gegroeid dat studenten afleggen tegen gereduceerd of vol tarief. Het gaat om ongeveer een kleine extra procentpunt groei van de totale reizigersgroei per spoor tussen 2004 en 2013.

Waar het totale treingebruik in 2013 nog iets groeide, nam het vervoer bij NS voor het eerst sinds 2004 af, met een half procent ten opzichte van 2012. Dat ligt vooral aan het overdragen van de treindiensten Apeldoorn–Zutphen en Zwolle–Emmen eind 2012 aan Arriva. Daarnaast daalde het gebruik van de OV-studentenkaart. Studenten mogen sinds augustus 2012 nog maar een jaar na de toegestane studieduur met de Studentenkaart reizen, in plaats van drie jaar. Het reizen met reguliere kaartsoorten nam wel toe.

Ook het gebruik van bus, tram en metro nam toe van ongeveer 6,3 miljard reizigerskilometers in 2004 tot 7 miljard in 2011. Deze groei vond vooral plaats tussen 2009 en 2011. Sinds 2012 zijn er geen landelijke gegevens meer over het gebruik van bus, tram en metro. Na de verplichte invoering van de chipkaart is het Wroov-reizigersonderzoek afgeschaft.