Excuses

Natuurlijk gaat NS er komend najaar in het eindrapport van langs krijgen: veel te hoog bieden, veel te weinig betalen, ondermaatse treinen bestellen, ruziën met de Belgen en dochterbedrijven langs elkaar heen laten werken. Allemaal niet fraai. Engelhardt Robbe, tijdelijk topman van NS na de plotseling val van Timo Huges, was zo sportief de reiziger zijn excuses aan te bieden. Want die betaalt nu het gelag. Met duurdere kaartjes voor de luxe Thalys of met langere reistijden voor de tragere Beneluxtrein van Amsterdam naar Brussel.

Ook het ministerie van Infrastructuur en Milieu verdient een schrobbering: zwabberend beleid, hinken op twee gedachten (marktwerking introduceren én NS in het zadel houden), spelregels tijdens de rit veranderen en een onwaarschijnlijk hoog bod accepteren.

Dat bod van 178 miljoen euro per jaar hield in dat NS een half miljoen euro per dag als gebruiksvergoeding voor de HSL-Zuid moest gaan afdragen aan het Rijk. Met nog geen 50.000 reizigers per dag op de HSL betekent dat minimaal een tientje per reiziger extra opbrengst. Het ministerie had op de achterkant van een papieren treinkaartje kunnen uitrekenen dat je de reiziger daarmee overvraagt.

Kwalijker is dat IenM niet heeft gezorgd – en nog steeds niet zorgt – voor een gelijk speelveld tussen de ‘eigen’ Nederlandse Spoorwegen en de ‘commerciële’ regionale vervoerders. Minister Dijsselbloem van Financiën kan wel stoer ingrijpen bij de top van NS omdat die zich niet aan de Spoorwegwet heeft gehouden bij de bejegening van concurrenten tijdens de aanbesteding van de concessie Limburg, maar de moeder van alle kwaad ligt bij IenM dat geen rem zet op de marktmacht en het normbesef van NS.

Het zou staatssecretaris Wilma Mansveld van IenM en CEO Engelhardt Robbe van NS sieren als zij niet alleen excuses maken aan internationale reizigers die in de kou staan, maar ook aan regionale vervoerders die in de inktzwarte spoorsoaps Fyra en Limburg hun nek hebben uitgestoken, zoals Arriva, Connexxion en Veolia deden: “Sorry jongens, jullie hadden inderdaad gelijk met jullie kritiek. Er gaat nu echt iets veranderen.”