In Azië zijn ze niet gek

Het heeft zeker te maken met de voorsprong die Nederland, met enkele andere rijke landen, de afgelopen decennia heeft genomen. Het openbaar vervoer is al behoorlijk goed, terwijl Taiwan en andere opkomende economieën nog veel moeten investeren.

De stemming wordt de afgelopen tijd in Nederland bepaald door buitengewoon hoge verwachtingen van de toekomstige autotechnologie; automotive rules. Alhoewel veel deskundigen de verwachtingen van zelfsturende auto’s temperen, blijken er nog genoeg wenkende vergezichten voorradig. Zo betoogde onlangs Carlo van de Weijer van TomTom en de TU Eindhoven in het blad De Ingenieur dat door nieuwe elektronica voertuigen inherent schoon en veilig worden. Bovendien verwacht hij dat vraag en aanbod steeds beter op elkaar worden afgestemd door nieuwe diensten als BlaBlaCars en Uber. Ik denk dat dit klopt, maar begrijp niet dat zo’n mooie toekomst een afbouw of afwaardering van openbaar vervoer zou impliceren. Ik begrijp het succes van Uber in een stad als San Francisco waar het reguliere taxi-aanbod notoir slecht is. In Amsterdam zie ik handige Car2Go’s rijden, maar ik houd mijn hart vast als straks het verkeer door extra voertuigbewegingen nog meer vast loopt dan het nu al doet.

Het belang van railgebonden ov begint zich meer en meer af te tekenen. Treinen, metro’s en trams puilen uit. Recentelijk onderstreepte GVB-directeur Alexandra van Huffelen de ongehoord sterke toename van het ov-gebruik, met name van de Amsterdamse tram, en pleitte zij voor meer trams op straat. En vorig jaar maakte RET-directeur Pedro Peters zich sterk voor uitbreiding van light rail in de Randstad, want ook het ov-gebruik in de regio Rotterdam-Den Haag is fors gestegen. Opmerkelijk is dat het railgebonden ov in Rotterdam zichzelf kan bedruipen, hetgeen overigens ook geldt voor de succesvolle Intercity’s van NS. Daarom zie ik het nog niet gebeuren dat het railsysteem in Nederland wordt vervangen door asfalt met doelgroepenstroken, zoals Carlo van de Weijer suggereert.

Inmiddels is de eerste fase van het lightrailproject in Kaohsiung geopend en wordt naarstig verder gewerkt aan een soortgelijk project in de metropool Taipei. Bovendien gaat binnenkort de lang verwachte expressmetro de verbinding tussen Taipei en Taoyuan International Airport verzorgen. En er gebeurt nog zoveel meer. Ze zijn niet gek in Taiwan en al die andere landen in Azië, Afrika en Amerika, waar op grote schaal wordt gewerkt aan projecten die minimaal de komende dertig jaar technisch en economisch mee kunnen. Het is best mogelijk dat in die periode het autosysteem zichzelf opnieuw uitvindt, maar de komende decennia zullen in ieder geval in het teken staan van railgebonden ov in en tussen de grote steden.

Rob van der Bijl werkt als stedenbouwkundige op het snijvlak van mobiliteit, technologie en cultuur