Stop met die stip

Het inmiddels meest gebruikte toekomstbeeld in de spoorsector is met stip de ‘stip op de horizon’. Het begon allemaal met Ertms. Dat is níet het nieuwe Europese beveiligingssysteem, maar een stip op de horizon. Sterker nog: het oranje-witte Ertms-logo (google op logo Ertms) verbeeldt die stip op de horizon.

Iedereen die ertoe wil doen, zet tegenwoordig een stip op de horizon. De Lange Termijn Spooragenda is een stip op de horizon. Intercity’s die 200 kilometer per uur rijden zijn een stip op de horizon. En de OV-chip 2.0 als echte gemakskaart is óók een stip op de horizon. Later wordt het beter!

Ook de Jonge Veranderaars kunnen natuurlijk niet achterblijven. Doel van hun nieuwe Spoorvisie 2030: een stip op de horizon. Het staat er letterlijk in. De Jonge Veranderaars illustreren hun weinig opzienbarende spoorvisie met een foto van een spoorlijn die naar een verdwijnpunt aan de einder voert. “In 2030 beweegt iedereen zich naar de stip op de horizon”, vervolgen ze. Waarom wachten tot 2030, waarom niet al in 2013 op weg naar die stip? Anders bereik je je doel nooit.

We weten allemaal dat een stip een klein puntje is, nauwelijks met het blote oog waarneembaar. De weg ernaartoe is lang en vol hindernissen. Dat deert de Jonge Veranderaars niet: “Welk pad er ook bewandeld wordt en welke uitdagingen worden overwonnen, iedereen beweegt zich richting de stip op de horizon”. Jongens, als je je teveel blijft focussen op zo’n vage stip, dan verandert er nooit wat in het openbaar vervoer.

Een ander modewoord dat heel wat lijkt maar weinig zegt is transitie. Vroeger noemden we dat een ombuiging, omslag of gewoon verandering. Transities zijn nu uiterst ingewikkelde omwentelingen die lang duren, veel kosten en waarvan de uitkomst ongewis is.

Dit is kennelijk niet de tijd van concrete doelen. De stip op de horizon en de transities tekenen de onmacht van instituties, hun gebrek aan visie en de algehele voorzichtigheid. We weten niet precies waar het heen gaat, maar willen wel een doel voor ogen houden.

Stop met die stip op de horizon. En hou op over die transitie. Maar versimpel de OV-chipkaart. Rol Ertms uit. Ga 200 kilometer per uur rijden. En maak binnen zeven jaar het hele openbaar vervoer net zo goed als in Zwitserland.

Marc Maartens is redacteur bij OV-Magazine, leidt bijeenkomsten, geeft colleges en schrijft vakartikelen op het vlak van verkeer en vervoer.