‘Texelhopper is buitengewoon effectief’

In het laatste nummer van OV-Magazine las ik over studenten die een app willen ontwikkelen voor het bestellen van flexibel ov. Gezocht wordt naar alternatieve ov-kaarten; hopperpassen met meer toepassingen zoals vooraf betalen. Daarnaast verkennen gemeenten en provincies of openbaar vervoer en doelgroepenvervoer in één systeem kunnen worden geïntegreerd.

Dit zijn allemaal initiatieven die opdrachtgevers uitproberen om nieuwe reizigersmarkten aan te boren en het ov beschikbaar en betaalbaar te houden. Op Texel is dit niet langer toekomstmuziek, maar wordt het al in de praktijk getest in de pilot Texelhopper.

Nieuw ov-concept
Texelhopper is een nieuw ov-concept van vaste buslijnen in combinatie met vervoer op bestelling. Texelhopper geeft de zekerheid van een vaste buslijn met de flexibiliteit van vraagafhankelijk vervoer in één vervoersysteem.

Met deze pilot verkennen provincie en gemeenten een oplossing voor een toenemend probleem. Buiten de stedelijke gebieden komt het traditionele ov niet tegemoet aan de vraag van de reiziger. Dat zie je terug in afnemende bezetting, te lege bussen. Hoe lost Texelhopper dat op?

1. Met het vraaggerichte systeem boren we nieuwe doelgroepen aan. De Texelaars kunnen nu bijna overal komen gedurende een groot deel van de dag. En we richten ons op de toeristenmarkt. Door een beter systeem wordt het hele ov rendabeler.
2. We doen dit samen met lokale partijen, zoals taxiondernemers en de toeristensector. We profiteren van lokale kennis.
3. We gebruiken innovatieve ict: een dynamische routeplanner en een interactieve app.

Met de pilot zoeken we naar een systeem dat voor het individu werkt, dat inspeelt op persoonlijke wensen en dat méér reizigers en meer tevreden reizigers vervoert voor hetzelfde geld.

Twee buslijnen en busjes
De pilot is een initiatief van de Texelse gemeenschap. Publieke en private partijen werken samen in de proef om meer en beter openbaar vervoer op het eiland te realiseren. Twee vaste buslijnen en kriskras rijdende kleine busjes vormen samen een nieuw ov-netwerk. De busjes van Texelse taxiondernemers en Connexxion rijden waar en wanneer er vraag is. Reizigers moeten zich tenminste een uur van tevoren melden bij het regiecentrum via website, app of telefoon.

De busjes rijden niet van deur tot deur, maar tussen 150 geselecteerde en duidelijke gemarkeerde opstapplaatsen. Het regiecentrum bepaalt welke vervoerder de rit rijdt, welke route wordt gereden en wie er samen in één voertuig reizen. De centrale meldt de reizigers hoe laat ze worden opgehaald en zullen arriveren op de bestemming.

De prijs van een rit met Texelhopper is 3 euro per persoon, ongeacht route of bestemming. De reizigers betalen vooraf, bij de reservering, via iDeal of creditcard. Ook kunnen ze een Texelhopperkaartje kopen bij een van de vele verkooppunten. Daarnaast is er de Texelhopperpas met barcode. Aan deze kaart kunnen abonnementen worden gekoppeld. Je betaalt dan voor je ritten per automatische incasso.

Dynamische ritplanning
Voor Texelhopper heeft InfoData Solutions een geautomatiseerd regiesysteem ontwikkeld. Dat systeem integreert een aantal componenten: ritboeking, ritplanning, rituitgifte, realtime monitoring, administratie, financiële afwikkeling en klachtenmanagement. Uniek is de dynamische routeplanning. Het systeem berekent continu nieuwe ritcombinaties. Daarbij geeft het systeem aan of de ritten op tijd gereden gaan worden en of er voldoende capaciteit beschikbaar is. Het systeem is lerend en zal voor de planning steeds meer patronen gebruiken die het gaat herkennen. Hierdoor is op termijn een nog betere combinatiegraad en betrouwbaarheid mogelijk.

Rit bestellen via een app
Texelhopper heeft een app/site waarmee reizigers eenvoudig ritten kunnen bestellen. Brightin uit Utrecht heeft deze toepassing speciaal voor Texelhopper ontwikkeld, met als uitgangspunt eenvoud en gemak voor de reiziger. Bijna de helft van de ritten boeken de klanten via de app. Dit is landelijk gezien erg hoog. Gebruikelijk is dat maar zo’n 10 procent via internet wordt besteld.

Kenmerken van de app:

• werkt op smartphones, computers en tablets
• geeft de dichtstbijzijnde halte op basis van gps
• biedt aankomst- en vertrektijden op basis van realtime info vanuit de regiecentrale
• geeft herkomst en bestemming op basis van straat, plaats en bezienswaardigheden
• haltes worden op een kaart weergegeven
• betaling vooraf: via automatisch incasso, creditcard, iDeal en papieren tickets
• persoonlijk account (met auto-incasso, ritoverzicht); reeds 1200 pashouders
• terugkerende ritten gemakkelijk te reserveren (bijvoorbeeld elke maandag om 10.00 uur)
• Een duidelijke ritpagina met een actueel overzicht van alle gegevens
• mogelijkheid om tot een uur van tevoren te annuleren
• binnenkort: de locatie van jouw hopperbusje op de kaart

Een van de 150 opstapplaatsen voor de Texelhopper. Foto: 53 Graden Noord / Stefan Krofft.

bbb
Voorlopige resultaten
Het vervoersysteem kent een buitengewone grote betrouwbaarheid: 97 procent rijdt op tijd. En nu al, voordat de toeristen komen, is de ritcombinatie met 2,6 tweemaal zo hoog als het landelijke gemiddelde van 1,3 bij collectief vraagafhankelijk vervoer. Er zijn al combinaties van 8 unieke ritten per busje gemaakt.

Het systeem heeft dus aangetoond effectief te zijn. En daarmee biedt het kansen voor de toekomst. Het kan op termijn ook meerdere vervoersystemen met eigen kwaliteitseisen bundelen, plannen en combineren, zoals Wmo-vervoer en AWBZ-vervoer. Omdat Texelhopper veel meer op- en uitstapplaatsen kent (ruim 150 in plaats van 40), gebruiken nu al verschillende doelgroepen de Texelhopper-busjes. Het geeft de reiziger meer keuze én kwaliteit.

Ervaringen van de klant
Aanvankelijk waren Texelaars vrij sceptisch. Niet geheel onverwacht, want vooral in het ov geldt ‘onbekend maakt onbemind’. Sinds de start van de pilot in december 2014 kantelt dit beeld. Texelhopper-reizigers zijn overwegend positief. Het meest zijn reizigers te spreken over de toegenomen bereikbaarheid van heel Texel. Overdag, maar vooral ook ’s avonds. Het vooraf veel geuite bezwaar van reserveren wordt bijna niet meer gehoord. Sterker nog, reizigers zijn te spreken over het gemak van ritboeking via de app en de telefonische klantenservice.

In de zomer van 2015 onderzoeken we de tevredenheid onder bezoekers en bewoners van Texel. Ook heel belangrijk is de promotie door Texelse ondernemers. Inmiddels verkopen meer dan 110 Texelse ondernemers tickets voor Texelhopper en stimuleren zij hun gasten om gebruik te maken van het nieuwe ov.

Geldigheid OV-chipkaart
De OV-chipkaart is niet geldig tijdens de pilot Texelhopper. Met uitzondering van de OV-studentenkaart en de OV-jaarkaart, die geldig zijn op de vaste buslijn 28 en de scholierenlijn 629. Staatssecretaris Mansveld van IenM wenst wel de mogelijkheid van betalen met de OV-chipkaart op de grote buslijnen in Texelhopper. De provincie en het ministerie verkennen nu of het mogelijk is om het vaste tarief van 3 euro op de grote bus af te rekenen met de OV-chipkaart.

De terugkeer van de OV-chipkaart moet organisatorisch, financieel, en wat betreft monitoring wel uitvoerbaar zijn in de pilotperiode. En de voordelen voor reizigers moeten toegevoegde waarde hebben boven de huidige Texelhopperpas. Met deze gratis pas betalen reizigers achteraf automatisch hun reis, en er kunnen abonnementen op worden geladen. Bovendien wil de provincie voorkomen dat de OV-chipkaart een toekomstige samenwerking met (kleine en lokale) vervoerders in de weg staat.

Tarief
Over het tarief zijn vooral bezwaren gekomen van bewoners die op korte afstanden reizen. De protesten lijken wat af te nemen. Wat we nog wel regelmatig horen is dat Texelhopper voor gezinnen duur is. Het vroegere goedkope Texeldagkaartje is immers vervallen. Voor de veelreiziger is daarom een voordelig abonnement beschikbaar. Daarbij komt dat er veel meer bestemmingen bereikbaar zijn, en het ov langer rijdt, van de eerste tot de laatste boot. De kwaliteit is dus duidelijk toegenomen.

Florien Molendijk is teamleider collectief vervoer bij de provincie Noord-Holland.

De provincie Noord-Holland houdt op 5 maart het congres Regie in kleinschalig OV. Aan de orde komen de pilot Texelhopper en andere kleinschalige ov-initiatieven zoals de Wensbus, MeerOVbus en de Belbus.