Casablanca ziet plots af van metro en kiest voor tram

Burgemeester Mohammed Sajid van Casablanca besloot het metroproject op 30 juni onverwachts te annuleren. Een week eerder nog waren de laatste voorbereidingen afgerond voor de aanbesteding van de bouw. De afgeschoten metrolijn zou deel uitmaken van een ov-netwerk met een lengte van 157 kilometer in Casablanca, die met ruim 3 miljoen inwoners de grootste stad is van Marokko.

Het vervoerplan uit 2007 voorziet naast de metrolijn in vier tramlijnen van in totaal 80 kilometer en een regionale spoorlijn van 62 kilometer. Voor de realisatie van dit ov-net is bijna anderhalf miljard euro uitgetrokken. Het aandeel van het ov in de stedelijke verplaatsingen moet omhoog van 13 procent in 2004 naar 21 procent in 2020. De geschrapte metroverbinding – die dagelijks 400.000 reizigers moest vervoeren – zou 1,1 miljard euro gaan kosten. Voor de overige ov-lijnen blijft dan te weinig over.

De op een viaduct te bouwen metrolijn zou inpassingsproblemen veroorzaken in de stad. Ook lagen langdurige onteigeningsprocedures in het verschiet. Nadat de minister van binnenlandse zaken niet bereid bleek meer geld te investeren, kreeg Casablanca de financiering niet langer rond. Dat hoeft niet ongunstig uit te pakken voor het lokale bestuur. Door te kiezen voor een tramnet krijgen meer wijken een betere ov-verbinding, wat een rol kan spelen tijdens de lokale en regionale verkiezingen in juni 2015.

Voor de directeur van ov-autoriteit AODU (Autorité Organisatrice des Déplacements Urbains) van Casablanca, Abdelmalek Bout, is het afblazen van de metro goed nieuws. “We hebben veel tijd verloren. Maar de ommekeer is goed nieuws. Ik was persoonlijk tegen de bovengrondse metro, vanwege de exorbitante kosten, de omvang en de lange duur van de bouw, waardoor de verkeersproblemen in de stad vier jaar lang zouden zijn verergerd. En dan praat ik nog niet over de overlast voor de omwonenden.”

Tramlijn 1 Casablanca

De metrolijn zou uitvoeringsfase 2 van het vervoerplan worden. De eerste fase was een 31 kilometer lange tramlijn, die op 12 december 2012 in gebruik is genomen. De aanleg kostte 540 miljoen euro. In 2013 zijn dagelijks meer dan 100.000 reizigers in de trams geteld, waarmee de prognoses ruim zijn overschreden. Verwacht wordt dat het dagelijkse aantal reizigers zal toenemen tot 150.000 in 2014, en tot 250.000 in 2015. Om de vervoervraag te kunnen verwerken rijden 65 meter lange gekoppelde trams met een capaciteit van 580 passagiers.

Omdat de tram ondanks een exploitatieverlies van 17 miljoen euro over het eerste jaar een succes is gebleken, kiest Casablanca als alternatief voor de metro voor uitbreiding van het tramnet met vier lijnen met een lengte van 80 kilometer. De bouwkosten zijn geraamd op 18 miljoen euro per kilometer, tegen 50 miljoen euro voor een bovengrondse metro. De nieuwe tramlijnen moeten in 2018/2019 klaar zijn.

Naast de vier tramlijnen worden naar het voorbeeld van Agadir vrije busbanen aangelegd. Op deze banen gaan 200 bussen van hoge kwaliteit rijden, elk met een capaciteit van 200 reizigers. Voor de aanschaf van deze bussen, die dichtbevolkte wijken gaan bedienen, is 18 miljoen euro vrijgemaakt.

Op 24 juli behandelt de gemeenteraad van Casablanca het voorstel van de burgemeester om af te zien van aanleg van de metro. Als de raad het voorstel goedkeurt, kan de stad eind 2014 verder met de realisatie van het ov-net.