Dak van Utrecht Centraal golft over het ov

Benthem Crouwel Architects heeft de trein-, bus- en tramperrons ondergebracht onder één golvend dak. De golf heeft drie ‘deiningen’: de hoogste boven het treinstation en de twee lagere aan de stadskant boven het te bouwen tramstation, en aan Jaarbeurszijde boven het busstation. Doorlopende led-lampen benadrukken die golf. Voor meer natuurlijk licht in de terminal zijn er glazen daklichten, tevens ventilatieluiken.

Gordijnen
Vanuit de stationshal heeft de reiziger een weids uitzicht over de sporen door grote glazen wanden die als gordijnen aan het dak hangen. De overheersende kleur in het station is grijs. Het publiek, de bewegwijzering en winkels geven kleur aan de stationshal. Aan de noordzijde van het station is een wandelpromenade, zodat je zonder OV-chipkaart tussen het centrum en het Jaarbeursgebied kunt lopen.

[embed]https://youtu.be/08U6529ZDeo[/embed]

Omdat het vorige stationsgebouw die reizigersgroei niet kon verwerken, hebben Jan Benthem en Mels Crouwel in 2003 één groot integraal complex bedacht. Het stationsgebouw is met 235 bij 85 meter driemaal zo groot als het vorige. Het krijgt stadspleinen aan zowel de Jaarbeurszijde als de stadszijde. Onder het plein aan de stadszijde opent volgend jaar zomer de grootste fietsenstalling ter wereld, met plaats voor 12.500 fietsen.

Station Utrecht Centraal werd ooit gebouwd voor 35 miljoen reizigers per jaar, nu maken er jaarlijks 88 miljoen mensen gebruik van en in 2030 zullen het er 100 miljoen zijn. Het aantal dagelijkse reizigers groeit van 200.000 nu naar 360.000 in 2030. Het nieuwe station bleef met 411 miljoen euro binnen de begroting.

Recht gelegd
De sporen in Utrecht zijn inmiddels uitgebreid en recht gelegd. Daarmee verbetert de capaciteit, de doorstroming en de betrouwbaarheid, zei staatssecretaris Dijksma tijdens de opening. “Het recht leggen van de sporen heeft als bijkomend voordeel dat de trein bijna niet meer schudt als je het station binnenrijdt. De koffie blijft in je beker!”

Bekijk ook de fotoreportage van Benthem Crouwel Architects

Met het rechttrekken van de sporen kan Utrecht Centraal nu 150 in plaats van 100 treinen per uur verwerken. Twee derde van het aantal wissels in en rond Utrecht is verdwenen. Van de oorspronkelijke 186 zijn er nog 60 over, waardoor er minder kans is op een wisselstoringen. Daarnaast zijn de sporen verdubbeld tussen Utrecht en Amsterdam en tussen Utrecht en Houten.

Utrecht Centraal is het vijfde station dat in het kader van de Nieuwe Sleutelprojecten uit 1997 is voltooid. De afgelopen 2,5 jaar werden Rotterdam Centraal, Arnhem Centraal, Den Haag Centraal en station Breda opgeleverd. Bij deze projecten is het station met directe omgeving getransformeerd voor de komst van de hogesnelheidslijn. Het zesde station, Amsterdam Zuid, volgt nog.

[embed]https://youtu.be/jANL_v04rcA[/embed]

Utrechter Maarten van Rossem is tevreden over de stationshal, maar mist het traditionele stationsgebouw met stationsplein. ©Volkskrant