Wie een OV-fiets wil, vangt vaak bot

Op Den Haag Centraal zijn alle ruim 300 beschikbare OV-fietsen ‘bijna elke dag’ om 09.00 uur al op, aldus de uitbater daar. In Groningen wordt vaak nee verkocht, ‘maar ik heb geen ruimte voor meer fietsen’. Ook in Utrecht en Amsterdam vissen OV-fietsabonnees vaak achter het net. Dat Utrecht en Amsterdam knelpunten zijn is bekend, beaamt Corien Koetsier, manager public relations bij NS. Maar ze zegt niet op de hoogte te zijn van de omvang van de tekorten in Den Haag. “En dat er ook op andere plekken regelmatig tekorten zouden zijn, herken ik niet.”

Toch is het zo. Als frequente gebruiker van de OV-fiets heb ik de laatste tijd opvallend vaak pech. Als die er wél is, huur ik dan maar een gewone fiets (à 7,50 euro en 50 euro cash borg).
Op de volgende plaatsen ving ik afgelopen weken bot:
- Groningen, dinsdag 23-8, 12.00 uur.
- Zwolle, dinsdag 30-08, 12.00 uur.
- Amsterdam Centraal, dinsdag 06-09, 14.00 uur.
- Groningen, donderdag 08-09, 12.30 uur.
- Maastricht, woensdag 14-09, 12.30 uur.
- Den Haag, donderdag 06-10, 10.30 uur.
- Maastricht, zaterdag 08-10, 11.00 uur.

Explosief gegroeid
OV-fiets is sinds 2009 in handen van NS en het gebruik van de huurfiets is sindsdien explosief gegroeid. Er is aanzienlijk meer aandacht besteed aan marketing dan in de beginjaren van het fenomeen, en het aantal abonnees is enorm gestegen. In 2008 waren er 51.000 reizigers met een OV-fietsabonnement, inmiddels zijn dat er 200.000.

Bovendien mogen de 650.000 houders van een NS-Business Card (mits ze toestemming hebben van hun werkgever) óók een OV-fiets huren, zonder dat ze een OV-fietsabonnement hebben. “Hoeveel van deze kaarthouders daadwerkelijk een OV-fiets huren weten we niet, maar wel dat er veel meer mensen gebruikmaken van de OV-fiets dan alleen die 200.000”, aldus Koetsier.

Abonnement gratis
NS zoekt de oplossing voor het tekort vooral in de aanschaf van extra fietsen. Er staan nu 7500 OV-fietsen verspreid over het land, en er komen er volgend jaar nog 2000 bij. “We gaan in elk geval niet met een reserveringssysteem werken.” Wel overweegt NS het abonnement voor de OV-fiets (nu 10 euro per jaar) gratis te maken, en de huurprijs per rit (nu 3,35 euro) te verhogen. “Puur uit klantgemak.”

Maar zal het aantal potentiële gebruikers daardoor juist niet extra toenemen? Dat verwacht NS niet, zegt Koetsier. Het is ‘één van de ideeën’ waarover wordt nagedacht, zegt ze. “We weten op dit moment nog niet zeker of er een nieuw systeem komt en zo ja, hoe dat eruit gaat zien.”

Dashboard
Bij reizigersorganisatie Rover komen regelmatig klachten binnen over het tekort aan OV-fietsen, zegt beleidsmedewerker Tim Boric. “Probleem is dat het nu niet inzichtelijk is hoe groot en waar die tekorten zijn, en of het alleen maar pieken zijn of dat het structureel is.” Bij de huidige ontwikkeling van het ‘deur-tot-deur-dashboard’ zou de beschikbaarheid van OV-fietsen moeten worden meegenomen, adviseert Rover. Dat dashboard geeft aan de hand van een aantal indicatoren inzicht in de reis van deur tot deur.

CROW werkt, in opdracht van het ministerie van IenM, aan de ontwikkeling van het dashboard. Dat is niet voor gebruikers bedoeld, maar voor vervoerbedrijven en concessieverleners. Boric: “Door de beschikbaarheid van de OV-fiets daar in mee te nemen, ontstaat meer inzicht in het verschil tussen het aanbod en de potentiële vraag.”

Rood lampje
Het zou bovendien NS én andere partijen prikkelen om er gezamenlijk wat aan te doen. “NS heeft natuurlijk ook de gemeente of ProRail nodig om bijvoorbeeld een locatie te vinden voor extra stallingen. Naarmate een lampje op dat dashboard roder kleurt, kan er druk worden uitgeoefend en wordt de urgentie groter om er iets aan te doen”, aldus Boric.

Lees ook: Extra geld voor 98.000 fietsplekken