Gelderland ontvlecht Achterhoeks ov-flexsysteem

In de Achterhoek is het ov-vangnet momenteel nog geïntegreerd met het doelgroepenvervoer, maar niet lang meer. Vanaf 3 april 2022 start de provincie Gelderland met haltetaxiRRReis, vertelt gedeputeerde Jan van der Meer.

Ov-vervoerder Arriva en zeven Achterhoekse gemeenten (verenigd in het regionale mobiliteitssysteem ZOOV) werken al sinds 2015 samen om het ov-vangnet in het doelgroepenvervoer te integreren, vertellen zij in het blad OV-Magazine. Toch besloot de provincie het ov-vangnet en het Wmo-vervoer van elkaar los te trekken. Volgens gedeputeerde Van der Meer lijdt het ov-vangnet momenteel namelijk een 'zieltogend bestaan’. “Gemiddeld 4 procent van de regiotaxiritten bestaat nu uit ritten vanuit het ov-vangnet en het functioneert dus veel meer als een vangnet voor het doelgroepenvervoer.”

Daarom mandateert Gelderland de ritten in het ov-vangnet per 3 april 2022 niet meer aan de zes Gelderse regio’s. “Wij gaan het management en beheer van haltetaxiRRReis zelf verzorgen via OV-Oost, die al onze ov-concessies beheert en managet”, aldus Van der Meer. “De Gelderse regio’s kunnen zich per 3 april richten op hun wettelijke taak: doelgroepenvervoer uitvoeren. Wij voeren onze wettelijke taak voor het ov uit en de gemeenten die van hen.”

De gedeputeerde stelt dat de provincie met deze koerswijziging gaat voor intensiever gebruik van het ov. “Wij willen een impuls geven aan het ov-vangnet door dit meer in te zetten als voor- en natransport voor het reguliere ov. Door beter samenspel tussen het ov-vangnet en het reguliere ov, wordt haltetaxiRRReis geschikt voor een grotere groep reizigers. Zeker als we mogelijk lijnen moeten afschalen of opheffen, hebben we een sterk alternatief nodig.”

Duurder vervoer?

Geert-Jan Verzijden, coördinator van het vervoersysteem ZOOV, vertelt in ons blad: “Door deze keuze van de provincie komt het ov-vangnet dichterbij het ov te liggen. Op beleidsmatig vlak snap ik het, maar ik ben benieuwd hoe het in de praktijk uitpakt.”

Hij vreest dat de beleidswijziging vooral duurder uitpakt voor gemeenten en reizigers. Voorheen was de provincie medefinancier van het vervoersysteem ZOOV, door een jaarlijkse subsidie op het wmo-vervoer aan de zeven gemeenten in de Achterhoek uit te keren. Door dat af te bouwen wordt het Wmo-vervoer voor gemeenten 20 procent ‘duurder’ en valt het efficiencyvoordeel van het geïntegreerde vervoer weg.

Van der Meer stelt dat het nieuwe systeem voor de reiziger goedkoper wordt en meer voordelen kent: “Het nieuwe systeem wordt inclusief, met kortere aanmeldtijden en een uniform (provinciebreed) systeem met goede service. Het doel van de haltetaxiRRReis is het creëren van een goed reisaanbod, aanvullend op het openbaar vervoer.”

Het is bovendien geen bezuinigingsmaatregel, verzekert hij. “Onze bijdrage aan de warme overdracht aan gemeenten duurt nog tot 2024. We zijn de enige Nederlandse provincie die zo’n bijdrage doet, trouwens. Maar zoals gezegd bedraagt 4 procent van het vraagafhankelijk vervoer nu ritten bij ZOOV. Dat betekent dat 96 procent van het doelgroepenvervoer ongewijzigd blijft. Sommige gemeenten vrezen voor een extra toestroom van aanvragen ‘Wmo-indicatie voor vervoer’, maar wij verwachten dat dit meevalt. In Overijssel bleek, na het opheffen van hun ov-vangnet, nauwelijks extra toestroom te zijn.”

Ontvlechting van de samenwerking

Namens Arriva vertelt Frank van Setten in ons magazine dat de vervoerder voornemens is om nauw samen te blijven werken met het vervoersysteem ZOOV. “De provincie neemt deze maatregel voor heel Gelderland, terwijl ons geïntegreerde systeem in de Achterhoek er anders uitziet. Maar we hebben de provincie gevraagd de samenwerking tussen beide systemen te garanderen en die intentie is uitgesproken.”

Van der Meer reageert: “Het is aan Arriva om binnen de kaders en in nauwe afstemming met ons te verkennen welke mogelijkheden er zijn om het ov en aanvullend vervoer goed op elkaar aan te laten sluiten, mits het past binnen de kaders van de ov-concessie. Dit is en blijft een continu samenspel en maatwerk.”

Tijdsgeest

De beslissing komt op een moment dat de roep om flexibele concepten (en de integratie van doelgroepenvervoer en openbaar vervoer) juist groter lijkt dan ooit. Past deze beleidskeuze wel bij deze tijd? De gedeputeerde vindt van wel. “Het hoeft niet in te druisen tegen een tijdsgeest, maar wij zoeken wel een iets andere weg”, besluit hij. “De systemen zullen naast elkaar functioneren en mogelijk op onderdelen (gaan) samenwerken.”