Het Nederlandse ov-systeem richt zich op het zo efficiënt mogelijk verplaatsen van mensen. Hierin is relatief weinig aandacht voor de diversiteit van groepen mensen en de voor hun belangrijke dagelijkse bestemmingen. De gevolgen van de COVID-19-periode en de huidige personeelstekorten maken deze tekortkoming duidelijker nu frequenties worden verlaagd en diensten worden geschrapt in de dagranden, opdat de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk worden ingezet. Hierdoor worden mensen die afwijken van het standaard 9-tot-5-patroon of die zich niet kunnen schikken in het beleid, niet altijd goed bediend door het ov. Dit staat in contrast met de huidige discussie over de ware functie van het openbaar vervoer in de zoektocht naar bescherming van de bestaanszekerheid. Als we de kloof tussen het huidige ov-beleid en de rol die het ov kan pakken in het vervullen van onze essentiële levensbehoeften willen dichten, moeten we de mensen die de negatieve effecten van slechte bereikbaarheid ervaren, betrekken bij het bedenken en implementeren van oplossingen.
Kennis van betrokkenen cruciaal bij aanpak vervoersarmoede
In de mobiliteitswereld zijn we dol op meetbare dingen. Doorgaans ‘harde’ doelstellingen als emissiereductie en rittenbesparing zijn goed inzichtelijk te maken. Mar voor de ‘zachte’ inclusiviteitsdoelstelling als “iedereen moet de transitie naar duurzame mobiliteit kunnen meemaken” is dat een stuk lastiger. En voor de diverse kwantificeerbare definities voor armoede inclusief vervoersarmoede geldt hetzelfde. Armoede is ook een gevoel en een persoonlijke ervaring die niet volledig in cijfers is vast te leggen. Uiteraard kunnen harde uitkomsten wat zeggen over huishoudinkomens en ov-bereikbaarheid. Maar het CBS heeft bijvoorbeeld geen inzicht in het aantal behulpzame buren dat nét die laatste redding is tegen sociaal isolement.
Geen snelle, algemene maatregel
Onze samenleving is enorm divers en dat maakt dat mensen verschillend reageren op beleidsmaatregelen. Zo weten we ook dat individuele verschillen zoals opleidingsniveau, inkomen, gezondheid en mobiliteit in sterke mate bepalen hoe succesvol iemand zich aanpast aan nieuwe maatschappelijke omstandigheden. We moeten zodoende niet denken dat we met een snelle algemene maatregel vervoersarmoede het hoofd kunnen bieden. Het oplossen van vervoersarmoede vergt maatwerk. Maak voor specifieke groepen en omgevingen duidelijk waar de bereikbaarheidsproblemen toe leiden en hoe deze aangepakt kunnen worden. Veel mensen weten zelf goed wat hen zou helpen, en het is belangrijk om hun input mee te nemen in het vinden van passende oplossingen.
Aanvalsplan
Vervoersarmoede vraagt per groep een apart aanvalsplan. Een aanvalsplan dat niet altijd technisch van aard hoeft te zijn of waar niet direct wielen aan te pas hoeven te komen. Zo kan vervoersarmoede ook ontstaan zijn door een gebrek aan informatie of sociale ondersteuning. Het mobiliteitsdomein hoeft vervoersarmoede niet alleen aan te pakken; samenwerking met het sociale domein, dat zich ook inzet voor armoedebestrijding, kan synergieën creëren en de leefkwaliteit en bereikbaarheid verbeteren voor degenen die extra toegang tot vervoer nodig hebben.
Meer artikelen met dit thema
Keuzes voor het spoor
18 dec om 09:28 uurHet Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) presenteerde onlangs het essay *…
ACM verklaart Arriva-klacht tegen ProRail deels gegrond
10 dec om 11:05 uurDe Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft geoordeeld dat ProRail onvoldoende transparant is geweest over de…
70.000e Citaro is voor de HTM
19 nov om 08:54 uurOp 18 november ontving de HTM tijdens de Daimler Buses eMobility Days 2.0 in Berlijn een…
OV-NL blij met motie Veltman voor versnelde ID-check in het OV
13 nov om 13:29 uurOV-NL reageert verheugd op de aangenomen motie van VVD-Kamerlid Hester Veltman, waarin het kabinet wordt…
Samenwerking HTM en Daimler leidt tot zero emissie busvervoer in Haagse regio
7 nov om 08:30 uurDaimler levert voor de HTM 102 volledig elektrische bussen. Dat is al een flinke…
Ook boete voor Qbuzz
29 okt om 14:03 uurHet OV-bureau Groningen Drenthe heeft Qbuz een boete opgelegd van 131.500 euro, vanwege een te hoge rituitval.…
Ebusco en Qbuzz naar de rechter over weigeren afname van 45 bussen
21 okt om 13:24 uurHet Brabantse Ebusco zit al langer in de problemen, vanwege leveringsproblemen, gedoe met toeleveranciers en…
Noordelijke provincies leggen geld op tafel voor Lelylijn en Nedersaksenlijn
8 okt om 11:35 uurDe provincies Drenthe, Groningen, Friesland, Overijssel en Flevoland zijn bereid geld in de Lelylijn en de…