'Mobiliteitsakkoord' krijgt politieke steun

Het debat in de Utrechtse Jaarbeurs was georganiseerd door de Mobiliteitsalliantie, een gezelschap van 17 organisaties die van de volgende regering integraal mobiliteitsbeleid verlangt, plus jaarlijks 1 miljard euro voor extra investeringen in wegen en ov-infrastructuur. Geen enkele van de zes uitgenodigde partijen (VVD, CDA, D66, PvdA, GroenLinks en SP) heeft zoveel extra geld voor de komende vier jaar uitgetrokken.

Pakje boter
De huidige coalitiepartijen VVD en PvdA komen met respectievelijk 500 en 600 miljoen extra voor infra op ongeveer de helft. Zij krijgen van CDA-Kamerlid Martijn van Helvert het verwijt dat er de afgelopen jaren, weliswaar vanwege de crisis, 8 miljard op infrastructuur is bezuinigd. Hypocriet, vindt Kamerlid Attje Kuiken (PvdA). “Het CDA trekt 0 euro extra uit voor de infrastructuur.” Haar VVD-collega Barbara Visser ziet zelfs ‘een pakje boter’ van het hoofd van Van Helvert druipen. Van Helvert houdt vol dat het CDA 300 miljoen euro extra besteedt.

Een wens van de Mobiliteitsalliantie om fors te investeren in integraal overheidsbeleid heeft de steun van 97 procent onder de deelnemers aan het debat, die via hun telefoon meningen kunnen geven over stellingen. Weg met de schotten tussen de mobiliteitsbudgetten, vindt vrijwel iedereen. Maar zijn de ov-bedrijven bereid om hun concessies aan te passen? Die moeten dan wel opnieuw worden aanbesteed, stelt Barbara Visser (VVD). Haar partijgenoot Jaap Bierman staat direct op om ‘als HTM-directeur én als VVD’er’ te laten weten dat het stadsvervoer níet moet worden aanbesteed. “Daar wordt de reiziger niet beter van.”

Rekeningrijden
Kilometerbeprijzing is een thema dat zowel door de Mobiliteitsalliantie als door de zaal wordt omarmd als middel om de files te verminderen. “Betalen naar gebruik van de auto geeft goed inzicht in de keuzes die je kunt maken”, zegt D66-Kamerlid Salima Belhaj. D66 wil een ‘bereikbaarheidsfonds’ in het leven roepen. VVD en CDA willen helemaal niets horen van rekeningrijden. “Autorijden is al zo duur, dat moeten we juist goedkoper maken”, aldus Visser.

Martijn van Helvert (CDA) heeft geen vertrouwen in kilometerbeprijzing. Hij voorziet een ICT-debacle als de belastingdienst dagelijks de gegevens van 8 miljoen auto’s moet verwerken. In strijd daarmee lijkt zijn argument om te wachten op de zelfrijdende auto. “Gelooft u nou in nieuwe techniek of niet”, vraagt dagvoorzitter Rens de Jong. Van Helvert: “Wel in techniek van de industrie die met de zelfrijdende auto komt, niet in techniek van de overheid.” Flauwekul, reageert GroenLinks-Kamerlid Huib van Essen. “Rekeningrijden bestaat al voor vrachtwagens in heel Europa. De techniek is er.”

Filereductie
D66, GroenLinks, PvdA en SP vinden elkaar in het beprijzen van autokilometers. “Wij zijn met min 60 procent kampioen filereductie”, zegt GroenLinkser Van Essen richting de VVD, die maar op 10 procent minder files komt volgens het Planbureau voor de Leefomgeving. De SP brengt de files terug met 40 procent. “Wij willen wel betalen naar gebruik van de auto”, zegt SP-Kamerlid Eric Smaling, “maar geen spitsheffing, want dan straf je de mensen die in de file staan.”

Aangezien VVD en CDA nog steeds niets moeten hebben van een kilometerheffing, lijkt een mobiliteitsakkoord ver weg. De twee partijen zijn inmiddels links ingehaald door de automobielbranche, die zich heeft bekeerd tot het rekeningrijden. Steven van Eijck, voorzitter van de RAI Vereniging: “Wij reiken de politiek de helpende hand. Gaan we nu een bereikbaarheidsakkoord sluiten of niet? Het kan toch niet waar zijn dat we blijven steggelen over details?” Barbara Visser van de VVD: “Wij willen best een akkoord, maar dan moeten de kosten voor de automobilisten wel omlaag.”