Beperkte bereikbaarheid in beeld

donderdag 11 mei 2023

Voor veel mensen in Nederland is bereikbaarheid vanzelfsprekend. Even op de fiets stappen om boodschappen te doen of de bus nemen naar het werk of school is een dagelijks ritueel. Maar voor sommigen is het bereiken van hun bestemming niet zo vanzelfsprekend. Het KiM-onderzoek ‘Beperkt bereikbaar: een kwalitatieve studie naar bereikbaarheidsarmoede’ toont aan dat diverse problemen een barrière kunnen vormen voor mensen om werk, voorzieningen, familie en vrienden te bereiken.

Het onderzoek laat zien dat mensen met bereikbaarheidsproblemen diverse vormen van barrières kunnen ervaren. Zo kunnen er problemen zijn bij het vervoer zelf, zoals weinig of slecht toegankelijke haltes, een lage frequentie van het openbaar vervoer, overvolle bussen tijdens spitstijden of een onveilige infrastructuur. Ook beperkte voorzieningen in de buurt of geen betaalbare woning nabij de gewenste woonlocatie kunnen een rol spelen.

Persoonlijke verhalen illustreren problemen

Het onderzoek maakt gebruik van persoonlijke verhalen van stedelingen en mensen uit de regio om de ervaringen met bereikbaarheidsproblemen en de gevolgen ervan voor deelname aan de samenleving te illustreren. De verhalen variëren van mensen die niet kunnen fietsen en daardoor beperkt zijn in hun bewegingsvrijheid tot mensen die afhankelijk zijn van anderen om op hun bestemming te komen.

Gevolgen van bereikbaarheidsproblemen

Het onderzoek laat zien dat bereikbaarheidsproblemen kunnen leiden tot verminderde deelname aan de maatschappij. Mensen vinden vaak manieren om toch aan activiteiten mee te kunnen doen, maar dit kost soms veel tijd, geld en moeite. Vooral met hulp van anderen weten zij hun bestemming te bereiken. De directe gevolgen voor hun ervaren deelname aan de maatschappij lijken daardoor beperkt, maar toch ervaren zij minder sociale contacten en beperkingen in werk, school en studie of bij zorg. Door de beperkte reisopties hebben zij minder keuzes in activiteiten en bestemmingen en zijn ze kwetsbaar voor veranderingen.

Grenzen tussen bereikbaarheidsproblemen en -armoede

Het ontbreken van concrete bereikbaarheidsdoelstellingen maakt het lastig om de grens tussen acceptabele bereikbaarheidsproblemen en ongewenste bereikbaarheidsarmoede te bepalen. Bereikbaarheidsindicatoren op basis van bijvoorbeeld reistijd tot bestemmingen geven wel houvast, maar kunnen niet alle vormen van bereikbaarheidsarmoede in kaart brengen.

Samenwerking noodzakelijk

Mobiliteitsbeleid alleen is niet voldoende om bereikbaarheid voor iedereen te realiseren. Er zijn dwarsverbanden met andere beleidsterreinen zoals zorg, onderwijs en wonen die ook van invloed zijn op de bereikbaarheid. Daarom is samenwerking met andere departementen en overheden noodzakelijk om bereikbaarheidsproblemen aan te pakken. Concrete bereikbaarheidsdoelstellingen en -indicatoren op basis van bijvoorbeeld reistijd tot bestemmingen zijn essentieel om inzicht te krijgen in de omvang van de problematiek en de effectiviteit van maatregelen. Alleen zo kan bereikbaarheid voor iedereen worden gerealiseerd, zodat iedereen volwaardig kan deelnemen aan de samenleving.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Provincie Noord-Brabant maakt bushaltes rookvrij

3 jul om 11:29 uur

Nog voor het einde van dit jaar zal de provincie Noord-Brabant alle bushaltes rookvrij maken. Bezoekers worden…

Lees verder »
descriptionArtikel

Drielandentrein eindelijk op de rails

2 jul om 10:09 uur

De eerste drielandentrein is zondag 30 juni vanaf Aken vertrokken richting Luik via Heerlen, Valkenburg,…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kennis van betrokkenen cruciaal bij aanpak vervoersarmoede

21 jun om 06:51 uur

Het Nederlandse ov-systeem richt zich op het zo efficiënt mogelijk verplaatsen van…

Lees verder »
descriptionArtikel

HTM presenteert nieuwe elektrische bussen

20 jun om 15:55 uur

HTM-directeur Jaap Bierman en Daimler-directeur Joost van der Bijl (Daimler Buses Nederland) hebben samen de…

Lees verder »
descriptionArtikel

ILT: Zorgen over Nederlandse spoorinfra blijven

13 jun om 10:07 uur

Elke vijf jaar publiceert de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) een rapportage over de fysieke kwaliteit…

Lees verder »
descriptionArtikel

Concessie-Utrecht: exit Qbuzz, Keolis blijft

11 jun om 16:38 uur

De twee Utrechtse ov-concessies zijn verleend, aan Transdev (Utrecht Binnen) en Keolis (Utrecht Buiten). De…

Lees verder »
descriptionArtikel

Optimistisch en voorzichtig de transitie vormgeven

31 mei om 08:00 uur

De verwachtingen van publieke mobiliteit zijn hoog. De belofte is dat ontschotten…

Lees verder »
descriptionArtikel

Daimler op st(r)oom in de energietransitie

23 mei om 10:21 uur

“We weten onze elektrische bussen nu goed aan de man te brengen”, vertelt Daimler…

Lees verder »