Met software inzicht in lege buskilometers

Planners van ov-bedrijven schatten het aantal lege materiaalritten van bussen nog lang niet altijd goed in. “Terwijl dat wel kan oplopen tot 25 procent van het totale aantal kilometers”, stellen Sander Kooi en Lanne Hupkens van softwareontwikkelaar Lynxx. De Empty Mileage Optimizer kan planners ondersteunen een efficiëntere dienstregeling te maken.

Kooi signaleert dat er in nieuwe tenders vraag naar strakkere dienstregelingen is. Daarom loont het om inefficiënte kilometers weg te halen waar dat kan. Dat kan vaak op ‘lege materiaalritten’. “Vaak zien we dat bedrijven er geen realistische rijtijden op nahouden in het stuk voor of na de dienst. Ze houden onvoldoende rekening met ander verkeer op een bepaald tijdstip van de dag. Een realistischere planning op lege ritten is van belang, zeker vanwege laadmomenten van elektrische bussen.”

Scenario’s vergelijken

“Materiaalritten krijgen nu nog erg weinig aandacht”, gaat Hupkens verder, “terwijl daar veel winst op te halen is”. In de Empty Mileage Operator kan Lynxx de lege kilometers van vervoerders importeren en daar een aantal scenario’s overheen leggen. In die scenario’s wordt onder meer rekening gehouden met verkeersintensiteit en weersomstandigheden, gaat Hupkens verder. “Daarin zie je dat het nogal fluctueert en per regio erg kan verschillen.”

Kooi: “We bepalen die scenario’s op basis van de ochtend- en avondspitsen, maar ook door de verschillende seizoenen heen. Dan leggen we representatieve routes over de dag heen, zoeken patronen en bieden de vervoerder een dahsboard aan, waarin deze het verschil ziet tussen de calculated en naive time. Als je al 5 minuten op een bepaald tijdstip kunt besparen, tikt dat behoorlijk aan.”

Australië is positief

De software van Lynxx wordt in Nederland momenteel nog niet toegepast, maar al wel in Australië in zes aanbestedingsprocessen. “Het effect is significant”, aldus Kooi. “Natuurlijk heb je daar te maken met grotere afstanden dan in Nederland, maar we hebben besparingen gezien van 10 procent van de gereden lege kilometers.” 

“We zijn nu ook in gesprek met Nederlandse vervoerders”, vervolgt Hupkens. “Hoe groter concessiegebieden worden en dus de afstanden tussen het depot en de eerste halte, hoe interessanter het wordt om deze kilometers efficiënt in te richten. Want zodra de dienstregeling start, moet de chauffeur er gewoon staan.”