Busplatform

woensdag 6 december 2023

Ik ben dol op busprojecten. De verduurzaming, de infrastructuur in de openbare ruimte of het modelleren van reizigersstromen: het passeerde allemaal al eens mijn bureau. Inmiddels ben ik in Europese context1 aan de slag met de allernieuwste Bus Rapid Transit (BRT)-systemen. Het ultieme doel: versnelde aanleg van snelle, stille en schone bussen in alle landen. I love bus. 

Maar die liefde voor bus wordt niet zondermeer door iedereen gedeeld. Ik snap dat niet iedereen zo’n gekkie kan zijn als ik (vraag maar aan mijn kinderen), maar wat meer enthousiasme zou heel welkom zijn. Voor spoorse oplossingen genoeg fans. Zoals die collega die naar het buitenland reist om een bepaalde trein te fotograferen, een ander die zich interesseert in de naamborden op stations en een derde die zich juist verdiept in de geschiedenis van de lijnvoering van de Amsterdamse tram. Wie doet dat voor bus?  

Voor het versneld mogelijk maken en realiseren van busprojecten, helpt het als wij met z’n allen de bus op het platform zetten dat-ie verdient. Dat heeft de bus nodig. Heeft u al eens gehoord over de zogeheten ‘railbonus’? Dat is het woord waarmee je netjes omschrijft dat een tram populairder is dan een bus. In OV-Magazine 1/2020 bevestigde Alessio Gaspardo, afstudeerder aan de TU Delft, met zijn onderzoek de ‘railbonus’: “dat reizigers (nog steeds) een voorkeur hebben om te reizen met de tram, ook als de bus dezelfde reiskenmerken heeft, zoals snelheid en betrouwbaarheid.” Dat vind ik zo oneerlijk, zelfs met dezelfde reiskenmerken! Arme bus.

'Voor spoorse oplossingen genoeg fans, maar wie is dat van de bus? De bus verdient een hoger platform'

Je kunt je afvragen hoe zinvol het dan is om aan snellere busverbindingen te werken, als snelheid geen goede voorspeller is voor reisgenot. Tot de komst van de trein was de paardenkoets met 14 kilometer per uur het snelste voertuig. Toch vond men in die tijd de trekschuit comfortabeler: twee keer zo traag, maar zonder gehobbel in drie uur van Delft naar Leiden: Heerrrrrlijk! Toen er in 1839 voor het eerst in Nederland een trein ging rijden, was ook die niet populair. Het hielp niet dat er begin dat jaar in Gent nog een stoomketel ontploft was, maar ook: is het eigenlijk wel goed voor je om met maar liefst 38 kilometer per uur van Amsterdam naar Haarlem te racen? Wie wil dat echt?  

Nog ongrijpbaarder is het wanneer ‘beleving’ bepalend is voor de waardering van een bus. Vanwege verwachte reizigersgroei is er op de busroute tussen Amsterdam en Zaanstad een groter voertuig nodig. Een klassieke keuze tussen een tram of bus (BRT). In gesprek met stakeholders blijkt dat ‘bussen die er uitzien als een tram’ sowieso meer draagvlak hebben. Maar, aldus een van de aanwezigen: ‘de tram klingelt zo prettig en past beter bij de stad’. En weet je wat pas gek is: of je dit nu een legitiem argument vindt of niet, iedereen herkent het wel. Niemand heeft het over het gezellige pufje van de bus als hij (nota bene!) voor je knielt bij de halte. Nogmaals: arme bus. 

In toenemende mate vraag ik me af of de ‘railbonus’ een Europees (Westers) construct is. Iets dat alleen bestaat op plekken waar men de kans heeft gehad het spoorsysteem te vervolmaken (en in stand te houden!) tegen veel hogere kosten dan de bus. Op plekken waar geen of weinig spoorse concurrentie is, floreert de bus. Mijn verreweg mooiste en meest comfortabele busreizen vonden ook plaats op een ander continent, namelijk Zuid-Amerika. Over platforms voor bussen gesproken. Zouden wij in Europa ooit durven toegeven dat we mogelijk iets van hen te leren hebben?  

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Keuzes voor het spoor

18 dec om 09:28 uur

Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) presenteerde onlangs het essay *…

Lees verder »
descriptionArtikel

ACM verklaart Arriva-klacht tegen ProRail deels gegrond

10 dec om 11:05 uur

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft geoordeeld dat ProRail onvoldoende transparant is geweest over de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Latere start elektrische bussen Roosendaal vanwege netcongestie

9 dec om 12:37 uur

Bij de start van de nieuwe concessie in West-Brabant komende zomer zullen de bussen in en rond Roosendaal nog…

Lees verder »
descriptionArtikel

70.000e Citaro is voor de HTM

19 nov om 08:54 uur

Op 18 november ontving de HTM tijdens de Daimler Buses eMobility Days 2.0 in Berlijn een…

Lees verder »
descriptionArtikel

OV-NL blij met motie Veltman voor versnelde ID-check in het OV

13 nov om 13:29 uur

OV-NL reageert verheugd op de aangenomen motie van VVD-Kamerlid Hester Veltman, waarin het kabinet wordt…

Lees verder »
descriptionArtikel

Speciaal onderwijs, reguliere bus

11 nov om 15:49 uur

Leerlingen in het speciaal onderwijs worden vaak met een taxibusje naar school en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Samenwerking HTM en Daimler leidt tot zero emissie busvervoer in Haagse regio

7 nov om 08:30 uur

Daimler levert voor de HTM 102 volledig elektrische bussen. Dat is al een flinke…

Lees verder »
descriptionArtikel

Ook boete voor Qbuzz

29 okt om 14:03 uur

Het OV-bureau Groningen Drenthe heeft Qbuz een boete opgelegd van 131.500 euro, vanwege een te hoge rituitval.…

Lees verder »