Op batterijen rijdt trolley nog niet ver

Guido Bruggeman, onafhankelijk adviseur stedelijk openbaar vervoer, wreef zijn ogen uit toen hij afgelopen woensdag het artikel las op deze website dat Arnhem een gelede trolleybus laat ontwikkelen die ook op batterijen kan rijden. “Weer een voorbeeld van Holland op z’n smalst”, reageerde hij onder het bericht. “We gaan in Nederland toch niet het wiel opnieuw uitvinden voor een techniek die al tien jaar oud is?”

“Zogenaamde dual-powered of hybride trolleybussen rijden al sinds 2005 in China en sindsdien zijn er duizenden van geleverd”, schreef Bruggeman. “Een dual-powered trolleybus kan zowel op bovenleiding als batterijen rijden, afhankelijk van het traject. Tijdens het rijden op de bovenleiding worden de batterijen opgeladen.”

Zelfs in Kazachstan rijden al 200 dual-trolleybussen, geleverd door de Chinese busfabrikant Youngman. Bruggeman: “In China ben ik overal trolleybussen zonder bovenleiding tegengekomen. Busstations en trolleybusdepots worden daar zonder bovenleiding uitgerust. Dat bespaart fors op de kosten van bovenleiding en geeft veel flexibiliteit. In de binnenstad van Beijing rijden alle trolleybussen zonder bovenleiding.”

In Europa zijn de Chinezen nog niet actief, zegt Bruggeman, maar in Rome zijn al wel gelede trolleybussen op batterijen te zien (sinds 2005) van de Poolse leverancier Solaris. Ook aan het Duitse Eberswalde heeft Solaris hybride trolleybussen geleverd. En een bestelling van 108 van dit soort voertuigen gaat in 2015 naar Boedapest.

[embed]https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=pTJYsIdZlTg[/embed]

Luzern heeft ze al en Bern wil ze, hybride trolleybussen van de combinatie Vossloh/Kiepe (leverancier van de elektrische installatie) en busbouwer Hess. Zürich heeft zelfs dubbelgelede trolleybussen op batterijen van dit duo. Met busbouwer New Flyer gaat Vossloh/Kiepe dual-powered trolleybussen leveren aan San Francisco en Seattle.

De actieradius van al deze hybride trolleybussen is nog beperkt. Ze rijden meestal niet verder dan 4 kilometer op batterijen. De dubbelgelede trolleybus van Vossloh/Kiepe slechts anderhalve kilometer. Dat is dan ook waar de gemeente Arnhem in een reactie op de kritiek van Bruggeman op wijst: “Deze trolleybussen halen bij lange na niet de actieradius waar we in Arnhem over praten, namelijk 10 kilometer.”

Bruggeman verwacht dat net als in China nieuwe trolleybussen in Europa in de toekomst standaard met batterijen zullen worden geleverd. “De beperkte actieradius van 4 kilometer kan natuurlijk worden uitgebreid door technische aanpassingen.” En dan is het beter om in zee te gaan met leveranciers die de techniek al onder de knie hebben, vindt Bruggeman. “Het principe van opladen en opslaan van energie blijft natuurlijk hetzelfde bij een afstand van 10 kilometer. Je hebt alleen grotere batterijen nodig. Meer van hetzelfde dus.”

Afgezien van het nog beperkte bereik van de hybride trolleybussen, is het automatisch koppelen aan de bovenleiding nog een aandachtspunt, zegt Bruggeman. “Dat gaat nog niet altijd goed. Maar er zijn al wel systemen in ontwikkeling waarbij de trolleystangen lasergestuurd de bovenleiding opzoeken om automatisch aan te koppelen.”

In het centrum van Beijing rijden de trolleybussen zonder bovenleiding.

Dubbelgelede bus van Hess/Vossloh Kiepe in Zürich. De actieradius op batterijen is anderhalve kilometer.

Foto helemaal boven: De gelede bus van Solaris in Rome rijdt hooguit vier kilometer los van de draad.

 Lees ook: 'Dynamisch opladen trolley  is geen eitje'