Reizigersoverleg Brabant neemt afscheid van twee bestuurders

Na minstens 16 jaar actief te zijn geweest bij Reizigersoverleg Brabant, namen voorzitter Herman Bouma (75) en penningmeester Jacques Schram (81) afgelopen donderdag 8 december afscheid. Ze blikken trots terug op de ontstaansgeschiedenis van hun reizigersorganisatie.

Sinds de Wet Personenvervoer 2000 is wettelijk verankerd dat reizigersorganisaties kunnen adviseren over het ov-aanbod. Dat gebeurt in het Landelijk Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer (Locov) en de 33 Regionale Overleggen Consumentenbelangen Openbaar Vervoer (Rocov). De Rocovs zijn de formele gesprekspartners over het regionale openbaar vervoer binnen een concessie.

Eén van deze Rocovs is het Reizigersoverleg Brabant. Bouma was in 2003 één van de grondleggers van Reizigersoverleg Brabant (ROB). “De provincie Noord-Brabant besloot met de Essentgelden (energiemaatschappij Essent was verkocht, red.) het ‘personenvervoer van morgen’ in te richten. Daar hoorde een professionele reizigersorganisatie bij. Ik was net weg als regiodirecteur bij Connexxion Zeeland en werd gevraagd of ik dat wilde opbouwen.”

Twee jaar later werd Schram gevraagd als penningmeester. Hij had helemaal geen achtergrond in het ov, maar wel financiële ervaring. “Een van de bestuurders van de katholieke vrouwenbond, die ik via een ander bestuur kende, belde mij of ik interesse had om penningmeester te worden bij het ROB. Ik zou toch bijna met pensioen gaan, dus ik had wel tijd. Een dag later was ik al lid van het ROB. In die tijd kon dat nog, haha.” 

In de loop der jaren groeide ROB uit tot een steeds professionelere organisatie, die bij steeds meer bestuurstafels en ontwikkelteams van de provincie wordt betrokken. Dat komt door het betaalde bureau, weet Bouma. “Daardoor kunnen we sturing geven aan zo’n honderd vrijwilligers, die met ideeën komen.” En, vult Schram aan: “Meer dan 1500 panelleden denken mee over adviezen. Dat kan je alleen behappen, als je een professioneel bureau hebt.”

Trots

Doordat Bouma tussendoor een driejarige pauze nam van zijn voorzittersrol, zijn beide heren in totaal 16 jaar actief geweest. Een periode waarop zij beiden vol trots terugkijken. “Mede door de inspraak van Rocovs is er meer ov-aanbod gekomen en is de kwaliteit erop vooruit gegaan. Tot 2019, want toen kwam covid”, zegt Bouma. “De provincie en vervoerders hebben ons altijd als serieuze gesprekspartner gezien. Wij gingen er nooit met gestrekt been in, schopten niet om ons heen, maar zijn van de consensus.”

Hij noemt als voorbeeld de samenwerking met BBA (later Veolia), die zich in exploitatie van de concessie Brabant-Oost had verrekend en met een gat van 1,5 miljoen euro zat. “Dan moet je als provincie, vervoerder en reizigersoverleg samen oplossingen vinden. Uiteindelijk vertegenwoordigen wij reizigers, dus dan ben je ook deels verantwoordelijk. Door slimme oplossingen is dat gelukt.”

Penningmeester Schram is vooral trots op de goede band die hij opbouwde met zijn financier: de provincie Noord-Brabant. “Aan het begin was er wel argwaan, maar als je de begroting jaarlijks netjes afwikkelt en het teveel aangevraagde subsidie terugstort, groeit het vertrouwen vanzelf. Het is wel belangrijk een goede samenwerking met de subsidieverlener te behouden. Tegenwoordig zijn er vrijwel geen vragen meer over de begroting.”

Uitdagingen

Een dieptepunt noemen beiden ook: de stakingen in het ov. “Iedereen heeft het recht om te staken”, zegt Bouma, “maar dit gaat over de rug van de reizigers heen. Die zoeken dan een alternatief vervoersmiddel en dan ben je ze kwijt voor het ov.” Bovendien leiden stakingen altijd tot veel extra klachten, die bij het bureau binnenkomen en extra werk oplevert, vult Schram aan.

Bouma ziet overigens wel uitdagingen voor het ov. “Met ontwikkelingen als keten-, deelmobiliteit en vraaggestuurd ov wordt het systeem heel anders. Het grootste deel van de reizigers weet nog niet hoe dat eruit gaat zien. Ik ben benieuwd hoe dat verloopt.” Schram, in reactie: “Als ov-gids kan ik daar straks wat mee. Het ROB is goed op de hoogte van wat er speelt en daar kan ik straks hopelijk antwoord op geven.”

Toekomstplannen

Bouma (75) vindt het een mooi moment om terug te treden als voorzitter. Op 8 december is zijn opvolger aangesteld. “Ik ben inmiddels al twintig jaar uit het werkzame leven en nieuwe ontwikkelingen volg je toch minder goed. Dus ik vind het ook wel mooi geweest. Ik ben er van overtuigd dat het ROB gewoon doordraait.” En wat hij gaat doen? Met een lach: “Heel veel golfen!”

Schram (81) op zijn beurt is op 8 december ook teruggetreden, maar moet eerst alles aan een nieuwe penningmeester overdragen. Maar dat betekent niet dat hij zich helemaal niet meer met het ov gaat bemoeien. “Ik wil mijn ov-kennis graag delen met anderen, dus daarom blijf ik voorlopig nog ov-gids voor ouderen”, klinkt het enthousiast. “Het is erg leuk om mensen te leren hoe het ov werkt. Dat kan ik nog wel een paar jaar doen. Zolang ik nog gezond ben, is dat het allermooiste.”