Van Witsen: ‘Railvervoer blijft onmisbaar’

Een zinnig en nuchter stukje.

Alweer een bijdrage van Maurits van Witsen, waar je het alleen maar eens kan zijn!

Als stichting zien wij geen kansen voor de zelfsturende auto. De auto voldoet niet als oplossing op vraagstukken op wereld niveau zoals het grond- en brandstofvraagstuk. Op lokaal niveau gaat het geen stagnatie tegengaan. Verder kunnen wij mensen niet omgaan met deze techniek. Hoe gaan we om met onderhoud? Vervangen we alles wel goed? Kunnen we er altijd op vertrouwen? Als machinist en vlieger kan ik daar niet opaan.Hoe wordt alles geijkt? Niet iedereen wil in een zelfsturende auto rijden. Ik zie ook geen kansen als taxi. Taxichauffeur is een vak. Kent zijn stad en mensen en houdt de auto schoon en zorgt voor sociale controle. Verder zie ik een zelfsturende auto niet door Amsterdam rijden met zijn fietsers en voetgangers. Immers communicatie met zijn omgeving is belangrijk. Tussen steden is de zelfsturende auto niet efficiënt en zal de keten continu verbroken worden. We willen immers overal naar toe. De geleidetransport in combinatie met fiets en andere personal transporters hebben de toekomst. Met de magneetbaantechniek kan de spoorsector eindelijk een schaalsprong maken op niveau 1 en 2 van de Moreelse tafel. En het conventionele spoor is zeer geschikt voor stoptrein en lightrail. Ja het betekend investeren, maar dat moet toch wel als Nederland zich niet wil isoleren van Europa.

De waarheid ligt denk ik in het midden. Ik denk dat de trein best een toekomst heeft, de bus op het platteland zal het moeilijker krijgen. Ik denk ook dat langzaam maar zeker de zelfrijdende auto er aan zit te komen. Hoe snel of langzaam dat zal gaan durf ik niet te zeggen. Maar het is naïef om te denken dat er niets zal veranderen. Wellicht leren we in de toekomst bij het rijbewijs alleen maar hoe we de zelfrijdende auto zo nodig moeten corrigeren. Ik denk dat deze ontwikkeling ook een positieve ontwikkeling kan geven aan het spoor, neem de eerste proef met WePods in Gelderland.

Tussen intercity rail en de fiets zitten een groot aantal O.V. modaliteiten, waarvan sommigen ondergewaardeerd en ook een aantal onbekend in Europa. Het gaat dan om elevated en automated public transport systemen. Dit kunnen APM (Automated People Movers) zijn, maar ook vormen van Monorail en Cable Transport Systems. Terwijl in Azië het ene na het andere van dit soort systemen worden gebouwd, blijven wij in ons land vast houden aan de ons bekende traditionele rail systemen. Het gevolg is bijvoorbeeld de keuze voor een dure niet automatisch rijdende Uithof tram in Utrecht met een bouwtijd van bijna 10 jaar en een ingreep in de omgeving en grondgebruik die 10 keer zo veel is als een monorail verbinding was geweest. Lekker blijven bij wat je kent. Intussen zijn de Chinezen, de Koreanen en de Japanners ons allang voorbij gestreefd in technologie en toepassing.

Automatisch vervoer gaat -samen met de fiets- sowieso the first and last mile doen naar het station. En kan door dit gemak het OV een flinke boost geven. Maar laten alsjeblieft niet al die trein- en metroreizigers in automatische auto's de hele rit gaan doen (en eerlijk gezegd hoop ik dat ook niet teveel fietsers overstappen). Dat kunnen de wegen -geautomatiseerd of niet-, helemaal niet aan.
Nou ja dan stappen die reizigers wel weer vanzelf in de trein.

@Ing. Jaap Ketel: Afgezien van het angelsaksische woordgebruik, dat enigszins lachwekkend aandoet, is een monorail een achterhaald vervoersysteem en niet ruimtelijk inpasbaar in binnensteden, nog afgezien van de optische vervuiling. Hooguit interessant voor toeristen en archeologen/historici. Sydney heeft het monorail systeem, nog daterend uit de vorige eeuw, aldaar terecht opgeruimd, en legt nu een ruimtelijk verantwoord tramtraject aan tussen het stadscentrum en de buitenwijken waar o.a. de universiteit is gevestigd. Het is sowieso raadzaam te vermelden dat Jaap Ketel algemeen secretaris is van de lobbyorganisatie International Monorail Association, een club waarvan de doelstellingen volledig door de tijd zijn ingehaald. Tot slot: in China wordt het ene na het andere tram- en metrosysteem in miljoenensteden gerealiseerd.

@Eduard: "door de tijd achterhaald" vind ik eerlijk gezegd geen sterk inhoudelijk argument. Het lijkt me meer het geval dat de infratechniek als te massief, storend en technocratisch wordt gezien. Zelfs bij trams zie je dat men de bovenleiding her en der liever ziet verdwijnen, terwijl dat in vergelijking met een monorail nog een vrij bescheiden constructie is!
OV is een publiek systeem in de publieke ruimte, dus systeemkeuzes worden bepaald niet alleen op basis van cijfermatige en systeemtechnische argumenten gemaakt; het moet er ook een beetje leuk uitzien. Thuis wil je toch ook geen kabels, opbouw-leidingen en contactdozen op de muur? Zo simpel is het :)

Railtechnologie in binnensteden is inmiddels achterhaald. De meestal aangevoerde capaciteit(-verdichting) kan evengoed met gekoppelde / verlengde bussen worden gerealiseerd. De reden dat men ooit voertuigen op rail zette (rolweerstand, comfort) is vandaag de dag in stedelijke omgevingen allang niet meer houdbaar. Daarnaast zijn bovenleidingen een ontoelaatbare bron van (oppervlaktewater-)vervuiling geworden. De schaarse stedelijke ruimte delen met andere modaliteiten kan inmiddels prima door capaciteitsverdichting te behalen door in-/uitgaande bussen als een treintje te clusteren naar-/van binnensteden / stations. Daarbij wordt het grootste ongerief van een tramlijn voorkomen: overstappen!. Tel daarbij de hoge aanschaf, implementatie- en vooral... de exorbitante onderhoudskosten per passagier op en het pleit voor de tram is helemaal passé. Maar ja..... onderhoudsbedrijven, "bewezen technologie"-kiezende bestuurders en nostalgie stoelen op andere belangen