Wanneer keren reizigers terug in de trein?

Voorspellen hoe het ov-gebruik er uitziet ná de coronapandemie is geen sinecure. Direct na de start van de pandemie zijn NS en TU Delft een onderzoek begonnen om hier inzicht in te krijgen. Gudrun Birta Hafsteinsdóttir, studente Transport & Planning, dook in de enorme database die dat opleverde met een specifieke vraag: hoe veilig voelen de reizigers zich om (straks) weer te gaan reizen met de trein?

Sinds maart 2020 hielden NS en TU Delft zes reizigersonderzoeken met meer dan 20.000 representatieve reizigers per keer. “Steeds meer reizigers voelen zich weer vrij om met de trein te reizen, maar een op de vijf nog steeds niet”, begint Hafsteinsdóttir. “De omvang van deze groep beweegt mee met de mate waarin corona oplaait en is in bijvoorbeeld september 2021, toen de maatschappij weer behoorlijk openging, flink gereduceerd ten opzichte van april 2021.”  

Extra moeite doen

Uit haar onderzoek blijkt dat de groep die zich nog niet vrij voelt om met de trein te reizen vooral bang is om besmet te raken als het druk is. In deze groep bevinden zich weinig jongeren en meer dan de helft is vrouw. De vaccinatiegraad speelt ook een duidelijke rol. 

“Wie zich nu niet vrij voelt om met de trein te reizen, heeft ook een negatievere verwachting over het aantal treinreizen na corona”, vervolgt Hafsteinsdóttir. Menno de Bruyn, vervoersonderzoeker bij NS, past de onderzoeksresultaten direct toe in de korte- en langetermijnplanning. “NS moet extra moeite doen om deze mensen weer terug in de trein te krijgen, ook omdat ze inmiddels positiever tegenover de auto dan de trein.” 

“Voor een deel kan dat pas als corona voorbij is”, gaat hij verder, “maar wij werken zelf ook hard aan verbeteringen voor onze reizigers. Zo hebben we eind 2021 flinke verbeteringen in de dienstregeling doorgevoerd en wordt hard gewerkt aan nieuwe tickets en abonnementen, die beter passen bij het reisgedrag van de klanten.” 

Uitdagingen en kansen 

Niet alleen NS, maar de hele maatschappij heeft een extra mobiliteitsuitdaging, aldus Hafsteinsdóttir: ”Willen we de groei van duurzame mobiliteit van voor corona blijven stimuleren, dan zal serieuze aandacht voor de kwaliteit en capaciteit van het ov nodig zijn. Het structurele thuiswerken kan daarentegen ook kansen bieden.”  

De Bruyn vervolgt: ”Het ontlasten van de hyperspits zou een positief resultaat van de crisis kunnen zijn. We zien alleen ook dat, zonder actief beleid, reizigers zich juist meer gaan concentreren, omdat rustige dagen (woensdag en vrijdag) populair zijn om thuis te gaan werken. Samen met TU Delft kijken we hoe we onze dienstregeling zo goed mogelijk aan kunnen laten sluiten op deze variaties in de reizigersvraag.”  

Meer over het onderzoek leest u hier.

Dit artikel is eerder gepubliceerd in OV-Magazine 1/2022. Wilt u OV-Magazine voortaan op papier of digitaal ontvangen? Neem dan een abonnement.