Nauwelijks extra materieel op topzondag

Op veel plekken ging het gisteren mis. Traditioneel was de laatste dag van de Boekenweek het Boekenweekgeschenk geldig als vervoersbewijs. Volgens NS maakten 250.000 reizigers van die mogelijkheid gebruik. Ook de klassieker Ajax-Feyenoord bracht veel reizigers op de been. Bovendien was het ook nog eens mooi weer, wat het aantal reizigers versterkte.

De drukte leidde soms tot chaotische situaties. Treinen puilden uit, reizigers moesten her en der achterblijven op perrons en in enkele gevallen weigerde het personeel te vertrekken, omdat de situatie niet veilig werd geacht. Op sommige trajecten was er, kortom, duidelijk sprake van te korte treinen.

Weinig extra zitplaatsen
Uit een analyse van de materieelinzet van gisteren valt op te maken dat NS nauwelijks iets gedaan heeft om de grotendeels te voorspellen drukte op te vangen. Ten opzichte van de afgelopen weken zette het bedrijf slechts 14 treinstellen meer in dan gemiddeld, goed voor net iets meer dan 4.000 zitplaatsen. Ten opzichte van afgelopen dinsdag stond zelfs een derde van de treinstellen langs de kant. Dat scheelde ruim 56.000 zitplaatsen.

We vergeleken het aantal ingezette treinen per type van afgelopen zondag met die van de zes zondagen ervoor. Om een beeld te krijgen van wat NS uit de kast haalt op een drukke dag, keken we als steekproef naar afgelopen dinsdag. Vooral de Koplopers (ICM) en dubbeldekkers (VIRM) werden niet ingezet, wat ook te merken was aan de klachten. Treinen van de Randstad naar het noorden en het oosten zaten soms overvol. Ook het grootste deel van de Sprinters (SGM, Flirt en DDM1) die dinsdag nog wel reden, reed afgelopen zondag niet meer.

20 procent meer reizigers
Volgens NS waren er gisteren tussen de 675.000 en 700.000 reizigers, een slordige 20 procent meer dan de 575.000 reizigers op een normale zondag. Op een gemiddelde werkdag vervoert NS 1,2 miljoen reizigers. Naast het weer, de voetbalwedstrijd en het Boekenweekgeschenk, speelde volgens NS ook een storing van de spoorbrug bij Gouda het bedrijf parten. "Het blijft moeilijk te voorspellen hoe laat en waar precies de drukte plaatsvindt", volgens een woordvoerder van NS. "Vooral als er tegelijkertijd op een belangrijke plek ook nog een infrastoring is. We evalueren de dag van gisteren en kijken hoe we het komende jaren beter kunnen doen." Waarom NS niet meer materieel heeft ingezet, kon de woordvoerder niet zeggen.

Drukte op de druktemelder
Rover heeft in totaal 84 meldingen op de eigen druktemelder binnengekregen. "Dat is echt heel veel. Gemiddeld hebben we er 31 op een zondag", aldus Ineke van der Werf van de reizigersvereniging. Bij die klachten zaten volgens Van der Werf ook relatief veel meldingen van mensen die niet mee konden. Volgens Rover waren de problemen het grootst op de lijn Rotterdam–Utrecht en verder naar Leeuwarden of Enschede. Van der Werf: "Sinds de nieuwe dienstregeling zijn daar structureel problemen. NS heeft al een maand geleden beloofd deze op te lossen, maar dat is nog niet gebeurd." Ook tussen Amsterdam en Den Haag was het erg druk. Er reden de helft minder Intercity’s en de Intercity Direct was uit de dienstregeling gehaald.

Niet genoeg personeel
Dat had volgens Henri Janssen van FNV Spoor te maken met de nieuwe dienst Eindhoven–Den Haag over de HSL die vanaf vandaag rijdt. "NS heeft niet genoeg personeel dat over de HSL mag rijden. Daardoor moest waarschijnlijk een deel van het personeel dat ingepland was tussen Amsterdam en Rotterdam gisteravond al naar Eindhoven en overnachten in een hotel om daar de eerste dienst op te starten", legt Janssen uit. "Het personeel moet toch aan genoeg rust komen, dus dan haalt NS een paar diensten van de Intercity Direct eruit."

Lees ook de column: Een visitekaartje met vlekken