Autoluwe wijken voor iedereen?

vrijdag 28 maart 2025

In de zoektocht naar leefbaardere steden wordt steeds vaker weer een oude bekende uit de kast gehaald: de autoluwe wijk. Naar goed voorbeeld van Oslo, Wenen en Freiburg zien we ook in ons land steeds meer plannen. De eerste groep bewoners voor zo’n wijk vinden is relatief eenvoudig, maar hoe op te schalen? Femke Mureau, TU Delft studente, onderzocht de autoluwe wijk Cartesius in Utrecht. Haar cijfers zijn hoopgevend: actieve mobiliteit en ov-gebruik zijn toegenomen, met name onder de voormalige automobilisten.

“Er is nog weinig bekend over de niet-zelfgeselecteerde bewoners van autoluwe wijken,” begint Mureau. Daarmee bedoelt ze bewoners die niet specifiek gekozen hebben voor het autoluwe karakter, vanuit bijvoorbeeld idealen en/of omdat ze toch al geen auto hebben. Drukte op de woningmarkt is vaak een belangrijker argument. ”Cartesius, gelegen nabij station Zuilen en op 10 min fietsen van Utrecht Centraal, bestaat voor ten minste 57% uit deze groep. Bijna 20% van de huishoudens werkte mee aan mijn enquête en daarnaast heb ik verschillende informele gesprek ken gehad, op zoek naar ervaringen en drijfveren.” 

Liselotte Bingen, strategisch adviseur mobiliteit bij de gemeente: ”Om nieuwe woningen zoveel mogelijk binnenstedelijk te realiseren, willen we minder ruimte voor de privéauto en meer voor lopen, fietsen, ov, deelmobiliteit en groen. Maar we weten nog weinig over hoe de niet-zelfgeselecteerde bewoners de beperkingen voor de auto ervaren. En dat is cruciaal voor opschaling, omdat de meeste Nederlanders erg aan de auto gehecht zijn.” 

Cartesius kent een lage parkeernorm; niet alle bewoners kunnen een vergunning krijgen (bijv. 11 voor de 70 huishoudens in appartementenblok Solo). Er zijn geen doorrijroutes voor verkeer en er kan niet in de openbare ruimte geparkeerd worden. 

Mureau en Bingen zagen dat het ov-gebruik is gestegen, met name onder de niet-zelfgeselecteerde bewoners, waarvan in de helft van de gevallen ten koste van autogebruik. Ook fietsen en lopen nemen een groot deel van de modal shift voor hun rekening. “33% van de autobezitters heeft een auto weggedaan, of overweegt dat, waarbij 38% goed openbaar vervoer als reden noemt.” 

Aan de theoretische voorwaarden voor succes wordt door het minder faciliteren van de auto in combinatie met goede alternatieven en geïntegreerd ruimtelijk beleid voldaan, ziet Mureau. De communicatie naar (toekomstige) bewoners kan wel beter: “30% geeft aan voor verhuizing onvoldoende of onjuist geïnformeerd te zijn over het parkeerbeleid.” Bingen ziet daar ruimte voor verbetering, maar is verder hoopvol over de resultaten. ”Deze inzichten laten zien waar de 
mogelijkheden voor opschaling liggen. Dat is met de huidige woningbouwopgave en druk op de ruimte hard nodig.

Lees meer over dit onderzoek en achtergronden via https://nielsvanoort.weblog.tudelft.nl/
autoluw/ 

Meer artikelen met dit thema

'Nieuw' Blue Amigo behoudt de vaart

17 aug 2022

Zes jaar geleden vertrok Gerbrand Schutten naar Vlaanderen, om in Antwerpen de 'nieuwe tak van sport' ov te…

Lees verder »
person_outlineBlog

Bus beleeft een Renaissance

16 jun 2022

Van 7 tot 9 juni was in Parijs de Mobility Expo, een beurs voor mobiliteit vooral gericht op alle facetten van…

Lees verder »

Waarom de nachttrein een succes is

3 jun 2022

Na ruim vijf jaar afwezigheid doen nachttreinen Nederland weer aan. Hoe ziet die comeback eruit? We spreken met…

Lees verder »
waterstoftrein Siemens DB
flash_onNieuws

Siemens en Deutsche Bahn ontwikkelen waterstoftrein met opslagtank-aanhanger

5 mei 2022

‘H2goesRail’. Zo heet het Duitse project voor de ontwikkeling van waterstofsystemen voor het spoor. Het eerste…

Lees verder »
flash_onNieuws

Fusie tussen Eurostar en Thalys rond

31 mrt 2022

De Europese Commissie heeft SNCF groen licht gegeven voor de overname van Thalys. Het Franse staatsspoorbedrijf…

Lees verder »
flash_onNieuws

Twente lanceert deeltaxi Noaberhopper

22 mrt 2022

In acht Twentse gemeenten kunnen reizigers via de GOAN!-app voortaan ook met de Noaberhopper reizen. De…

Lees verder »
flash_onNieuws

Rituitval e-bussen Utrecht te hoog

4 mrt 2022

Vervoerder Qbuzz (U-OV) heeft de afgelopen wintermaanden met minder elektrische bussen gereden dan afgesproken…

Lees verder »
flash_onNieuws

NS wil IC Brussel 40 minuten versnellen

14 feb 2022

NS onderzoekt onder het reizigerspanel van de vervoerder het animo om de Intercity Brussel met veertig minuten…

Lees verder »