Bus rapid transit broodnodig

Naast ons kantoor in Hilversum ligt een gloednieuwe busbaan. Inwoners van ’t Gooi reizen via deze baan snel naar Amsterdam-Zuid of Hilversum. Na jaren van voorbereiding is dit een welkom alternatief voor de dichtgeslibde uitvalswegen van Hilversum.

De busbaan in Hilversum is een van de voorbeelden van de stappen die we zetten op het gebied van hoogwaardig openbaar vervoer. Met concepten als R-Net en Q-Liner bieden we snelle, comfortabele busverbindingen. Maar om daadwerkelijk te kunnen innoveren in onze sector, moeten we veel verder gaan: bus rapid transit (brt) kan het openbaar vervoer écht veranderen. Brt is niet alleen snel en comfortabel, maar ook efficiënt en hoogfrequent. Met als ambitie het vervoer van duizenden reizigers in de spits.

'Hov-bussen maken nog te veel stops om echt ‘rapid’ genoemd te kunnen worden'

We spreken al jaren over brt. Maar toch is het concept nog altijd geen werkelijkheid geworden in Nederland. Hov-bussen maken nog te veel stops om echt ‘rapid’ genoemd te kunnen worden. De huidige infrastructuur is bovendien simpelweg niet ingericht voor dergelijk busvervoer. Files staan een snelle uitvoering van de dienstregeling, vooral tijdens de spits, in de weg. Hov-diensten lopen daardoor nog te vaak vast in het verkeer, waardoor alsnog extra materieel en personeel nodig is om toch hoogfrequent te kunnen rijden. Dat is geen duurzame oplossing, in beide betekenissen van het woord.  

De stuurgroep Toekomstbeeld OV werkte de afgelopen jaren hard aan het wegnemen van barrières voor de introductie van brt. Dankzij de inzet van vervoerders, decentrale opdrachtgevers en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gaan er in de nabije toekomst meerdere brt-pilots van start.

Deze pilots zijn broodnodig. De behoefte is steeds urgenter aan het worden, gezien de eindeloze files en de uitdagingen op het gebied van woningbouw. Hoe kunnen we forenzen uit hun auto krijgen? Hoe ontsluiten we de 900.000 nieuwe woningen die zo klimaatneutraal mogelijk gebouwd moeten worden? Door de reiziger volledig te ontzorgen met elke vijf à zes minuten een vertrekmogelijkheid, weinig tussenstops en een comfortabele en rechtstreekse route, zonder files. Zodat inzittenden de reistijd beleven als efficiënt en comfortabel. Met het snelle bussysteem kan dat. 

We zijn daarom trots op het feit dat we op korte termijn op meerdere plekken ervaring op gaan doen met bus rapid transit. Dankzij de pilots kunnen we stakeholders meenemen in de toegevoegde waarde van brt en laten zien dat de bus écht kan concurreren met de auto. En dat een succesvolle brt-bus in de spits gemiddeld 38,5 auto’s ‘vervangt’, wat zowel de druk op de weginfrastructuur als op het milieu sterk verlicht. Een verlichting die we als maatschappij hard nodig hebben om de woningbouwopgave niet alleen mogelijk te maken qua CO2-voetafdruk, maar vooral ook om de mobiliteit van de nieuwe bewoners te faciliteren. Dit mogen we daarom met recht een innovatie noemen. 

Ik heb er vertrouwen in dat we als ov-sector op korte termijn een geslaagde pilot neerzetten. En ik droom alvast van een volgende innovatie. brt platooning bijvoorbeeld, waarbij we meerdere bussen automatisch aan elkaar kunnen koppelen. Zo kunnen we in rap tempo grote stromen reizigers vervoeren. Zo kan bus rapid transit, zelfs in een klein en vol land als Nederland, onderdeel worden van de duurzame mobiliteit van de toekomst. 

Dit artikel is eerder gepubliceerd in OV-Magazine 1/2023. Wilt u OV-Magazine voortaan op papier of digitaal ontvangen? Neem dan een abonnement.