FNV wil alle overwegen snel aanpassen

In november 2020 kwam een NS-machinist om het leven bij Hooghalen, toen een trein met een landbouwvoertuig in botsing kwam. Naar aanleiding van het onderzoek dat toen werd ingesteld, besloten NS en ProRail om per direct zes NABO's te sluiten. Voor de 109 overige onbeveiligde overwegen worden snelheidsbeperkende maatregelen genomen, of is nog onzeker welke maatregelen genomen kunnen worden.

Vervolgens was in mei 2021 sprake van een bijna-ongeluk bij de onbeveiligde overweg bij Zenderen. Deze werd toen, op advies van ProRail, per direct gesloten door de gemeente Borne.

Veiligheid lijkt ondergeschikt

Maar volgens de vakbond is dat niet genoeg. “FNV Spoor heeft begrip voor de zorgvuldigheid van de democratische processen en ook dat daar tijd mee gemoeid kan gaan”, schrijft vakbondsman Henri Janssen. “Echter dragen gemeenten, ministerie, vervoerders en ProRail ook een grote verantwoordelijkheid voor de veiligheid.”

Bovendien schrijft hij dat bij veel gemeenten de versnelde aanpak van NABO's niet van de grond komt, omdat financiële middelen ontbreken. “Inmiddels loopt een concrete en hoognodige aanpak van dit dossier dusdanig uit de tijd, dat het proces zelf een factor is geworden die de veiligheid in het geding brengt. De democratische processen lijken een doel op zich te zijn.”

Twaalfpuntenplan

Om de NABO's toch versneld aan te pakken, presenteert FNV Spoor daarom een twaalfpuntenplan:

1. Alle NABO/WILO (Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overpaden) dienen opgeheven te worden. Dit gaat om ondertunneling, beveiligen, andere ontsluitingsweg aanleggen of afsluiten en dus niet alleen de 180 openbaar toegankelijke NABO’s/WILO’s uit het ProRail-programma “Niet Actief Beveiligde Overwegen”.
2. Pas daartoe de overgangswet erfdienstbaarheden zo snel mogelijk aan.
3. Tot een NABO/WILO is opgeheven moet de snelheid van een trein begrensd worden op max. 80 km/uur via een Tijdelijke Snelheidsbeperking
4. Tot een NABO/WILO is opgeheven moeten deze worden voorzien van een fluitbord.
5. Tot een NABO/WILO is opgeheven moeten daar stopborden geplaatst worden.
6. Tot een NABO/WILO is opgeheven moeten er gele reflecterende panelen links en rechts van de weg op 10 meter vóór de overweg geplaatst worden.
7. Het gaat om éénduidige beveiligde overwegen. Dus geen alternatieve beveiligingen. Eenduidigheid maakt voor de burger de gevaarzetting herkenbaar.
8. Zorg voor zichtbaarheid (fysieke waarneembaarheid van de aankomende trein door kleurschakering en frontseinen die de zichtbaarheid verhogen middels dwingende normen vast te stellen) van treinen zowel in frontkleur (zie ongevalsrapportage “Zenderen”)als de frontseinen (zie rapport “Hooghalen”) en voor betere botsveiligheid van de cabineconstructie van de trein.
9. De EU normen zijn te soepel (Rapport Hooghalen). Zorg voor Nederlandse wetgeving met voor de Nederlandse situatie wel werkende normen.
10. Draag zorg voor een goede zichtlijn, tenminste 20 meter vanuit het hart van het spoor en 500 meter voor de waarneming van een trein door de gebruiker van de NABO/WILO; Houd begroeiing kort en schrikhekken dienen schoongehouden te worden.
11. Zolang een NABO nog niet is opgeheven, moet bij voertuigen boven een bepaalde grootte in volume en gewicht een oversteekvergunning ingevoerd worden. Desnoods onder begeleiding van toezichthouders van ProRail. De bestuurder van dit voertuig moet zich daarvoor ter plekke melden bij de Treindienstleider van ProRail en om toestemming vragen van de NABO/WILO gebruik te maken. De treindienstleider geeft de toestemming af, en zorgt daarbij voor een veilige oversteek.)
12. Maak bij overwegen over spoorlijnen die op een talud liggen de weg over voldoende afstand horizontaal. Dit voorkomt de combinatie van helling trekken én uitkijken.