Rechter stelt regionale vervoerders in ongelijk

dinsdag 13 december 2022

De Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) heeft het kort geding verloren, dat werd aangespannen tegen het ministerie van IenW. De koepelorganisatie van regionale vervoerders Arriva, Keolis, Transdev. Qbuzz en EBS wilde de onderhandse gunning aan NS verbieden.

De zaak werd aangespannen, omdat de vorige staatssecretaris Stientje van Veldhoven in 2020 besloot de nieuwe Hoofdrailnetconcessie die loopt van 2025 tot 2035, onderhands te gunnen aan NS.

De regionale vervoerders eisten dat het kabinet de voorgenomen onderhandse gunning stopt, omdat dit in strijd is met Europese regelgeving. Bovendien wijzen zij erop dat NS momenteel onvoldoende kwaliteit levert, doordat treinen de afgelopen maanden vaker uitvielen of overvol waren. Reizigers zouden beter af zijn met marktwerking op het spoor.

Buitenlandse vervoerders zoals FlixBus en de branchevereniging AllRail voegden zich bij de zaak van FMN tegen de staat. Zij eisten dat de regering een marktverkenning organiseert, een eis die de Europese Commissie ook aan Den Haag stelt.

Europa wil liberalisering

In de zogenaamde Europese PSO-verordening staat dat aanbesteden de norm moet worden op het Europese spoor. Hierdoor zou het ministerie eerst een marktverkenning moeten organiseren, om concurrentie op het spoor te bevorderen. Een meerderheid van de Tweede Kamer sprak zich onlangs uit tegen deze marktverkenning, vertelde staatssecretaris Vivianne Heijnen in het radioprogramma Sven op 1. Zij volgt de lijn van de Kamer.

In de verordening staat ook dat onderhandse gunning tot 24 december 2023 mogelijk is. Aangezien Van Veldhoven in 2020 het besluit al had genomen, vindt de staat dat het in zijn gelijk staat. EU-transportcommissaris Adina Valean sprak zich tijdens spoorbeurs Innotrans in september nog uit voor liberalisering van het spoor. Vivianne Heijnen verwacht dat Valean hierover ook een ingebrekestelling opstart.

Rechter verwijst door

Ondanks dat de voorzieningenrechter het kort geding heeft afgewezen, geeft deze aan de vervoerders met hun bezwaren in een bestuursrechtelijke procedure wellicht kans hebben op basis van Europese regels. De rechter schrijft: “Het Hof van Justitie van de Europese Unie is de instantie die uiteindelijk beslist over de wijze waarop EU-wetgeving moet worden geïnterpreteerd […]. Gezien de inhoud is niet ondenkbaar dat de Commissie daar in dit geval toe zal overgaan.”

Koepelorganisatie FMN is ook een bodemprocedure tegen het ministerie van IenW gestart. Deze zitting dient in maart 2023.

Laten de regionale vervoerders maar eerst eens zorgen dat ze hun eigen zaakjes op orde hebben, daar is al zoveel uitval, qua regionale treinen en bussen, voordat ze beginnen te zeuren dat ze het hoofdrailnet op willen. Buiten dit alles heeft de hele marktwerking en liberalisering van het OV ons alleen maar slechte dingen opgeleverd, het wordt onderhand onbetaalbaar, schrappen en uitval van veel buslijnen en regiotreinen en de bedrijven houden totaal geen rekening meer met de reiziger (vroeger heette dat nog klant). Moet Europa dan ook nog ons hele land naar de knoppen helpen?

Ingediend door kolibrie op di, 13/12/2022 - 17:47

@kolibri hoezo verslechteringen ? Ik zie alleen verbereringen !

Ingediend door Ing. ACF Sierts op di, 13/12/2022 - 20:52

Voor zover er verbeteringen zijn te constateren op de regionale spoorlijnen is dat niet het gevolg van 'marktwerking', maar doordat regionale overheden, zoals provincies, in de laatste decennia ook financiële middelen hebben voor het openbaar vervoer (vroeger bestond alleen de wet uitkering wegen).
Frequentieverhoging op regionale spoorlijnen en andere verbeteringen zijn dus het gevolg van de bemoeienis van de regionale overheden.

Ingediend door F.D. Andrioli op vr, 16/12/2022 - 12:30

Nederland heeft zich te houden aan wat de EU voorschrijft, punt! Dat een rechter de hete aardappel doorschuift geeft al voor de zoveelste keer aan dat ons rechtssysteem faalt. Bestuursrecht, civiel-recht, strafrecht, maakt allemaal niet uit, de ene blunder na de andere blunder komt voorbij. Grote mond opzetten en alles uit de kast halen als je zaken krijgt waarbij je kunt scoren: denk maar aan het proces tegen de Blokkeerfriezen, waarbij duidelijk partij voor 1 kant gekozen is en de ander onnodig het leven zuurgemaakt werd, maar rij je een 22-jarige dood omdat je tijdens het rijden op je mobiel zit te spelen, kom je er met slechts 6 maanden zitten ervan af. Het rechtssysteem in Nederland is net een loterij, je moet maar afwachten of er een zaak wordt gemaakt en in hoeverre er energie in gestopt wordt en of alles wat erbij komt kijken wel zorgvuldig wordt gedaan, en daar heeft de OV-sector dus ook last van, blijkt!

Ingediend door David Nijenhuis op vr, 16/12/2022 - 14:06

Wat ik nogal frappant vind, is waarom de Europese Commissie zich alleen maar met ons vervoer lijkt te bemoeien. Ik heb nog niks gelezen over bijvoorbeeld België of Frankrijk; daar zit de spoormarkt potdicht. Maar diezelfde Franse overheidsbedrijven rijden wel hier (Transdev, Keolis). In België zal geen andere vervoerder dan de NMBS voet aan de grond krijgen. Dus alleen in NL moet er zogenaamde marktwerking zijn op het spoor?

Ingediend door Richard op zo, 18/12/2022 - 22:15

De aanval op het rechtssysteem is m.i. niet passend. Een kort geding is nu eenmaal niet de aangewezen weg om een complexe wetkundige situatie uit te klaren. De rechter moet kiezen welk vonnis het minste de toekomstige uitspraak in de bodemprocedure blokkeert. Een concessie die wordt afgegeven terwijl er nog een bodemprocedure loopt kan zo maar worden ingetrokken omdat de betrokken partij vooraf wist welk risico eraan verbonden is. Dat weet de advocaat van de OV bedrijven ook wel maar zo'n kort geding is meer bedoeld om de politiek op scherp te zetten en dat is niet gelukt gezien de uitspraken in de Kamer

Ingediend door P.M. van den Berghe op ma, 19/12/2022 - 18:42