Rechter stelt regionale vervoerders in ongelijk

dinsdag 13 december 2022

De Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) heeft het kort geding verloren, dat werd aangespannen tegen het ministerie van IenW. De koepelorganisatie van regionale vervoerders Arriva, Keolis, Transdev. Qbuzz en EBS wilde de onderhandse gunning aan NS verbieden.

De zaak werd aangespannen, omdat de vorige staatssecretaris Stientje van Veldhoven in 2020 besloot de nieuwe Hoofdrailnetconcessie die loopt van 2025 tot 2035, onderhands te gunnen aan NS.

De regionale vervoerders eisten dat het kabinet de voorgenomen onderhandse gunning stopt, omdat dit in strijd is met Europese regelgeving. Bovendien wijzen zij erop dat NS momenteel onvoldoende kwaliteit levert, doordat treinen de afgelopen maanden vaker uitvielen of overvol waren. Reizigers zouden beter af zijn met marktwerking op het spoor.

Buitenlandse vervoerders zoals FlixBus en de branchevereniging AllRail voegden zich bij de zaak van FMN tegen de staat. Zij eisten dat de regering een marktverkenning organiseert, een eis die de Europese Commissie ook aan Den Haag stelt.

Europa wil liberalisering

In de zogenaamde Europese PSO-verordening staat dat aanbesteden de norm moet worden op het Europese spoor. Hierdoor zou het ministerie eerst een marktverkenning moeten organiseren, om concurrentie op het spoor te bevorderen. Een meerderheid van de Tweede Kamer sprak zich onlangs uit tegen deze marktverkenning, vertelde staatssecretaris Vivianne Heijnen in het radioprogramma Sven op 1. Zij volgt de lijn van de Kamer.

In de verordening staat ook dat onderhandse gunning tot 24 december 2023 mogelijk is. Aangezien Van Veldhoven in 2020 het besluit al had genomen, vindt de staat dat het in zijn gelijk staat. EU-transportcommissaris Adina Valean sprak zich tijdens spoorbeurs Innotrans in september nog uit voor liberalisering van het spoor. Vivianne Heijnen verwacht dat Valean hierover ook een ingebrekestelling opstart.

Rechter verwijst door

Ondanks dat de voorzieningenrechter het kort geding heeft afgewezen, geeft deze aan de vervoerders met hun bezwaren in een bestuursrechtelijke procedure wellicht kans hebben op basis van Europese regels. De rechter schrijft: “Het Hof van Justitie van de Europese Unie is de instantie die uiteindelijk beslist over de wijze waarop EU-wetgeving moet worden geïnterpreteerd […]. Gezien de inhoud is niet ondenkbaar dat de Commissie daar in dit geval toe zal overgaan.”

Koepelorganisatie FMN is ook een bodemprocedure tegen het ministerie van IenW gestart. Deze zitting dient in maart 2023.

Laten de regionale vervoerders maar eerst eens zorgen dat ze hun eigen zaakjes op orde hebben, daar is al zoveel uitval, qua regionale treinen en bussen, voordat ze beginnen te zeuren dat ze het hoofdrailnet op willen. Buiten dit alles heeft de hele marktwerking en liberalisering van het OV ons alleen maar slechte dingen opgeleverd, het wordt onderhand onbetaalbaar, schrappen en uitval van veel buslijnen en regiotreinen en de bedrijven houden totaal geen rekening meer met de reiziger (vroeger heette dat nog klant). Moet Europa dan ook nog ons hele land naar de knoppen helpen?

@kolibri hoezo verslechteringen ? Ik zie alleen verbereringen !

Voor zover er verbeteringen zijn te constateren op de regionale spoorlijnen is dat niet het gevolg van 'marktwerking', maar doordat regionale overheden, zoals provincies, in de laatste decennia ook financiële middelen hebben voor het openbaar vervoer (vroeger bestond alleen de wet uitkering wegen).
Frequentieverhoging op regionale spoorlijnen en andere verbeteringen zijn dus het gevolg van de bemoeienis van de regionale overheden.

Nederland heeft zich te houden aan wat de EU voorschrijft, punt! Dat een rechter de hete aardappel doorschuift geeft al voor de zoveelste keer aan dat ons rechtssysteem faalt. Bestuursrecht, civiel-recht, strafrecht, maakt allemaal niet uit, de ene blunder na de andere blunder komt voorbij. Grote mond opzetten en alles uit de kast halen als je zaken krijgt waarbij je kunt scoren: denk maar aan het proces tegen de Blokkeerfriezen, waarbij duidelijk partij voor 1 kant gekozen is en de ander onnodig het leven zuurgemaakt werd, maar rij je een 22-jarige dood omdat je tijdens het rijden op je mobiel zit te spelen, kom je er met slechts 6 maanden zitten ervan af. Het rechtssysteem in Nederland is net een loterij, je moet maar afwachten of er een zaak wordt gemaakt en in hoeverre er energie in gestopt wordt en of alles wat erbij komt kijken wel zorgvuldig wordt gedaan, en daar heeft de OV-sector dus ook last van, blijkt!

Wat ik nogal frappant vind, is waarom de Europese Commissie zich alleen maar met ons vervoer lijkt te bemoeien. Ik heb nog niks gelezen over bijvoorbeeld België of Frankrijk; daar zit de spoormarkt potdicht. Maar diezelfde Franse overheidsbedrijven rijden wel hier (Transdev, Keolis). In België zal geen andere vervoerder dan de NMBS voet aan de grond krijgen. Dus alleen in NL moet er zogenaamde marktwerking zijn op het spoor?

De aanval op het rechtssysteem is m.i. niet passend. Een kort geding is nu eenmaal niet de aangewezen weg om een complexe wetkundige situatie uit te klaren. De rechter moet kiezen welk vonnis het minste de toekomstige uitspraak in de bodemprocedure blokkeert. Een concessie die wordt afgegeven terwijl er nog een bodemprocedure loopt kan zo maar worden ingetrokken omdat de betrokken partij vooraf wist welk risico eraan verbonden is. Dat weet de advocaat van de OV bedrijven ook wel maar zo'n kort geding is meer bedoeld om de politiek op scherp te zetten en dat is niet gelukt gezien de uitspraken in de Kamer

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

Amsterdam breekt concessie toch niet open
flash_onNieuws

Amsterdam breekt concessie toch niet open

10 jun 2021 timer2 min

De plannen om de stadsconcessie in Amsterdam vervroegd open te breken en te verlengen, zijn van de baan. Wel…

Lees verder »

Hoe de commissie-Brokx het ov veranderde

31 mei 2021 timer10 min

Dertig jaar geleden kreeg de commissie-Brokx opdracht om de structuur van het openbaar vervoer op de schop te…

Lees verder »
NS: land beter inrichten vergt ‘groot denken’
flash_onNieuws

NS: land beter inrichten vergt ‘groot denken’

21 mei 2021 timer7 min

Tien jaar nadat het Rijk de ruimtelijke ordening van Nederland grotendeels decentraliseerde, is het tijd dat ‘…

Lees verder »
Rijk verlengt steun ov-sector tot eind 2021
flash_onNieuws

Rijk verlengt steun ov-sector tot eind 2021

9 apr 2021 timer2 min

Het Rijk verlengt de beschikbaarheidsvergoeding (BVOV) voor het vierde kwartaal van 2021. Dat vertelt DOVA-…

Lees verder »
Ov-regio's vrezen doemscenario's
flash_onNieuws

Ov-regio's vrezen doemscenario's

2 apr 2021 timer5 min
Het openbaar vervoer zal ook in het vierde kwartaal financiële steun krijgen van de Rijksoverheid. Daarmee is een…
Lees verder »
Boodschap aan nieuwe IenW-bewindvoerder
flash_onNieuws

Boodschap aan nieuwe IenW-bewindvoerder

18 mrt 2021 timer4 min

Nu de verkiezingen achter de rug zijn, kan het formeren beginnen. Maar waar moet de nieuwe bewindvoerder op…

Lees verder »
Ingezonden: radicaal andere keuzes nodig
flash_onNieuws

Ingezonden: radicaal andere keuzes nodig

16 mrt 2021 timer4 min

Als we de verkiezingsprogramma’s mogen geloven dan staan wonen en verkeer hoog op de agenda in de nieuwe…

Lees verder »
Uitwerking ov-net 2040 stap dichterbij
flash_onNieuws

Uitwerking ov-net 2040 stap dichterbij

1 feb 2021 timer3 min

De uitwerking van het Toekomstbeeld OV 2040 is een stap dichterbij, nu de Ontwikkelagenda is gepresenteerd door…

Lees verder »