‘Van ProRail als zbo krijgt niemand last’

maandag 24 oktober 2016
timer 3 min

ProRail komt als zelfstandig bestuursorgaan direct onder het ministerie van IenM te vallen, heeft staatssecretaris Dijksma vandaag in een ‘tussenconclusie’ laten weten.

ProRail als ‘agentschap’ sluit het kabinet uit, schrijft Dijksma in haar brief aan de Tweede Kamer. Die vorm zou ten koste gaan van de arbeidsvoorwaarden en het pensioen van personeel. Bovendien zou de overgang naar een agentschap twee jaar duren en zo’n 35 miljoen euro kosten, volgens een inschatting van PWC. De transitie naar een zelfstandig bestuursorgaan (zbo) met eigen rechtspositie duurt minder dan een jaar en kost maar enkele miljoenen. Die variant werkt het kabinet verder uit.

Inschatting PWC. Inschatting PWC.

Instellingswet
ProRail is nu een privaat bedrijf (een bv) dat vrijwel volledig op belastinggeld draait, ongeveer 2 miljard euro per jaar. Het stoort Dijksma dat zij zich niet direct kan verantwoorden voor de besteding van dat geld, terwijl zij daar wel door de Tweede Kamer op wordt aangesproken. Daarom schrapt het kabinet de raad van commissarissen. Via een instellingswet krijgt de bewindspersoon ook de bevoegdheid om de raad van bestuur van ProRail te benoemen, te schorsen en te ontslaan.

Als zbo met eigen rechtspositie komt ProRail dichter onder het ministerie te staan, maar de spoorbeheerder blijft zelf verantwoordelijk voor de dagelijkse operatie. IenM kan straks beter sturen op prestaties. En de transparantie van informatie neemt toe doordat een zbo onder de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) valt. Verder kan de bewindspersoon de financiën beter controleren en goedkeuring geven aan de begroting van ProRail.

Ondernemingsraad
Het kabinet had al in het voorjaar, als reactie op de Fyra-enquête, laten weten dat ProRail een publiekrechtelijke organisatie zou worden. Sinds die tijd heeft IenM gesprekken gevoerd met alle betrokkenen in de spoorsector en externe bureaus laten adviseren over de meest geschikte juridische vorm. Dit heeft geleid tot een werkdocument. Dijksma verwacht nog een advies van het Locov en zij gaat nader overleggen met de ondernemingsraad van ProRail.

De afgelopen maanden hebben de spoorsector, vakbonden en het personeel zorgen geuit over de omvorming van ProRail. Met name over de arbeidsvoorwaarden en het pensioen, maar ook over de grotere invloed van de politiek, de samenwerking met ProRail, kostenverhogingen en de onafhankelijkheid van de spoorbeheerder.

De onafhankelijkheid van ProRail is volgens Dijksma het beste geborgd in een zbo, zowel ten aanzien van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) als voor de taken van ProRail: capaciteitsverdeling, vaststelling van de gebruiksvergoeding, verkeersleiding en onderhoudsplanning.

Transitieplan
Wat Dijksma betreft komt ProRail meer boven de partijen in de spoorsector te staan en wordt de organisatie hét gezicht in de omgeving van het spoor. In de aansturing van ProRail richt IenM zich op de hoofdlijnen. “Hiermee wil ik de zorg van het personeel wegnemen dat de politiek zich bezig houdt met het dagelijkse functioneren van de organisatie”, aldus Dijksma.

De staatssecretaris gaat de tussenconclusie bespreken met de betrokken spoorpartijen en wil eind dit jaar een definitieve keuze maken. Vervolgens komt er een transitieplan voor het inrichten van het zbo en de wijziging van de Spoorwegwet. De kosten van de omvorming van ProRail worden niet op de reizigers en de vervoerders afgewenteld en gaan niet ten koste van de investeringen in het spoor, belooft Dijksma.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Wegen ‘versporen’ voor Publieke Mobiliteit?

1 mei om 13:11 uur

Je kunt een auto, boot of vliegtuig kopen en daarmee zelf rijden, varen of vliegen. Maar een trein kopen en…

Lees verder »
descriptionArtikel

NS toont rode cijfers, treinkaartjes duurder in 2025

27 feb om 12:35 uur

De jaarcijfers van NS laten geen positief beeld zien. In 2023 was het operationele verlies 191 miljoen euro.…

Lees verder »

Oproep voor een KennisBank Bus

6 feb om 08:30 uur

Beleidsmakers maken bij het ontwerp van nieuwe bushaltes en -infrastructuur onvoldoende gebruik van…

Lees verder »
descriptionArtikel

Keolis beproeft anders roosteren buschauffeurs

3 okt 2023

Keolis start in januari 2024 in Almere de pilot 'Samen Roosteren', waarbij buschauffeurs online hun eigen…

Lees verder »

Ná de innovatieve pilots

2 mei 2023

Nederland heeft een goede reputatie als het om innovatie gaat en scoort hoog op de internationale lijstjes.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Irias verbetert toegankelijkheid ov-haltes met data

2 feb 2023

In het Bestuursakkoord Toegankelijkheid OV 2022-2032 is afgesproken dat reisinformatie eenvoudiger en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Aanbestedingsexpert Rosbergen trots op 25 jaar ov-werk

13 okt 2022

Edward Rosbergen, dit jaar 25 jaar in dienst bij MuConsult, zag het adviesbureau uitgroeien tot gevestigde naam…

Lees verder »
NS shutterstock
person_outlineBlog

Blog: Vier handvatten voor Kamerdebat NS-concessie

22 aug 2022

In 2024 loopt de concessie van NS voor het hoofdrailnet af. Het vorige kabinet heeft besloten om NS onderhands…

Lees verder »