Amsterdam neigt naar rijdend opladen

Amsterdam twijfelt nog tussen batterijbussen die aan de eindpunten worden opgeladen (opportunity charging) en elektrische bussen die tijdens het rijden onder de bovenleiding opladen: in motion charging (imc). Naar die laatste optie streeft trolleystad Arnhem. Trolleybussen rijden dan aan het eind van de lijn los van de bovenleiding een stukje de regio in. Kiepe Electric kreeg precies een jaar geleden Europese subsidie om twee gelede trolleybussen te bouwen voor Arnhem die in 2018 los van de draad gaan rijden.

Ruimte beperkt
GVB, gemeente Amsterdam en de Vervoerregio Amsterdam hebben voor de drukste buslijnen in de stad (lijn 18, 22, 40 en 48) onderzocht welke methode het meest kansrijk is. Voor opportunity charging zijn in de buurt van een eindpunt van een buslijn meerdere oplaadpalen nodig. De ruimte daarvoor is beperkt in Amsterdam. Het opladen kost bovendien tijd, waardoor meer bussen nodig zijn om dezelfde dienstregeling te kunnen rijden.

Imc-trolleybus van Solaris met elektrische inrichting van Kiepe Electric op de Wageningse Berg.

In motion charging scoort wat dat betreft beter. De elektrische bus heeft dan op ongeveer 40 procent van de route bovenleiding nodig om de batterijen op te laden. Daar wil Amsterdam de onderstations van de trambovenleiding voor gebruiken. Eind juni bewees een 18-meter trolleybus uit het Duitse Esslingen in de regio Arnhem dat hij onderweg kan opladen en zonder bovenleiding kan verder rijden op de batterij. De imc-trolleybus reed zelfs 24 kilometer los van de voeding van Arnhem tot Wageningse Berg. Een delegatie uit Amsterdam was bij proefnemingen ten zuiden van Arnhem en toonde zich onder de indruk.

Trolleybovenleiding
Het besluit dat Amsterdam in het najaar neemt gaat over de vervanging van een eerste serie van 28 dieselbussen door elektrische bussen in 2020. Het voornemen van Amsterdam is om te beginnen met het aanleggen van stukken trolleybovenleiding op de route van buslijn 22 (Indische buurt–station Sloterdijk) en lijn 48 (Houthavens–Borneo Eiland). De onderstations van de tram dienen voor de voeding van de trolleybussen, maar trolley- en tramdraden blijven strikt gescheiden. Een trolleybus kan niet worden gevoed via de tramdraden. De retourstroom loopt bij de tram namelijk via de wielen naar de rails.

Imc-trolleybus uit Esslingen op 26 juni bij Arnhem Centraal.

Nieuwe stukken trolleybovenleiding aanleggen lijkt duur, maar die kosten verdient GVB ruim terug, want een imc-trolleybus hoeft niet stil te staan aan het eindpunt om op te laden. Dat scheelt voor de lijnen 22 en 48 ongeveer zeven bussen en de nodige chauffeurs. Bovendien zijn oplaadpunten in het geval van opportunity charging ook niet goedkoop.

De enige bedenkingen van Amsterdam tegen een trolley zijn van esthetische aard. Verklaarde tegenstanders vinden bovenleidingdraden niet mooi. Amsterdamse bestuurders zagen bovenleiding lange tijd als een stap terug in de tijd. Nog steeds spreekt de gemeente consequent over 'elektrische bussen' in plaats van over trolley. Maar de geslaagde proefnemingen in de regio Arnhem lijken de grootste aarzelingen te hebben weggenomen.