'Light rail moet stad bereikbaar houden'

donderdag 23 maart 2017

timer 3 min

De enige oplossing om (binnen)steden bereikbaar en leefbaar te houden is met een flinke uitbreiding van het ov in de vorm van light rail. Dat betoogde architect Ton Venhoeven op het congres Mobility Fast Forward in Utrecht.

Venhoeven, in de periode 2008-2012 Rijksadviseur voor de infrastructuur, denkt daarbij bijvoorbeeld aan een aantal lijnen rond en door Amsterdam met veel P+R-terreinen, zodat er geen autoverkeer meer de stad in komt. Utrecht heeft volgens Venhoeven iets vergelijkbaars nodig. Daar wordt nu weliswaar gewerkt aan de Uithoflijn, maar nu al is te voorzien dat die rond 2030 aan zijn capaciteitsgrens zit. "Denk eens aan een lightraillijn die Woerden via De Uithof met Amersfoort verbindt om het autoverkeer buiten de stad te houden", aldus Venhoeven.

Knooppunten op loopafstand
De binnenstad moet vervolgens (weer) het domein van de voetganger worden. Dat kan door enerzijds het verkeer zoveel mogelijk te beperken en door anderzijds voor iedereen op loopafstand – Venhoeven noemt 800 meter – knooppunten met allerlei voorzieningen én aansluiting op het openbaar vervoer te creëren. Door de vermenging van functies – wonen, werken en recreëren komen dicht bij elkaar te liggen – wordt de openbare ruimte beter gebruikt en neemt de mobiliteitsbehoefte af.

Lees ook: De lessen uit 47 light railprojecten

De fiets als nieuwe heilige koe
In steden als Amsterdam en Utrecht dreigt de fiets aan zijn succes ten onder gegaan. Gemeentebesturen zetten massaal in op het stimuleren van het fietsgebruik, maar er zijn zo langzamerhand in de centra van Amsterdam en Utrecht zoveel fietsen en fietsers dat voetgangers er last van krijgen en er parkeerproblemen ontstaan. Venhoeven: "De fiets dreigt de nieuwe heilige koe te worden, net zoals de auto dat ooit was." Dat wil niet zeggen dat er van hem niet meer mag worden gefietst, maar er is in het fietsbeleid veel meer maatwerk nodig dan nu. "Als het om Amsterdam gaat, wordt er buiten de Ring te weinig en binnen de Ring te veel gefietst. De fiets wordt God."

Tokio en Barcelona als voorbeeld
Venhoeven vindt dat het beleid een andere weg in moet slaan: zet in op de voetganger, want alleen zo zijn de binnensteden leefbaar en bereikbaar te houden. Een geslaagd voorbeeld van zo’n ontwikkeling is voor hem Tokio, waar in het centrum alles op de voetganger is gericht. Dichter bij huis wordt momenteel in Barcelona gewerkt aan het ontwikkelen van autoluwe en autovrije zones in de stratenblokken van de negentiende-eeuwse stadsuitbreiding. Venhoeven is ervan overtuigd dat we deze kant op moeten. "Alleen op deze manier kunnen we de leefbaarheid, de ketenbereikbaarheid en de economie verder ontwikkelen."

'Banden blijven slijten'
De architect is sceptisch over de mogelijkheden van nieuwe technologieën. Ook die kunnen het mobiliteitsprobleem niet oplossen, hooguit een bijdrage eraan leveren. Zelfrijdende voertuigen worden wellicht efficiënter ingezet dan het huidige autobestand, maar kunnen ertoe leiden dat de stedelijke infrastructuur grootscheeps op de schop moet. En zelfs als alle auto’s en andere voertuigen uiteindelijk elektrisch en emissievrij zijn, is de fijnstofproblematiek niet opgelost: banden blijven slijten.

Totaal niet mee eens. Fietsen is veel duurzamer én goedkoper dan lightrail. Er is nog wel voldoende ruimte in steden als auto's meer verdwijnen uit de (binnen)stad. Steden als Barcelona en Tokio zijn onvergelijkbaar met Amsterdam of Utrecht. Fietsen staat daar nog in de kinderschoenen.

Ingediend door Michiel van Bokhorst op do, 23/03/2017 - 17:07

Ik ben het er wel mee eens. Ik denk niet dat de fiets "slecht" is, maar ik denk wel dat er tegen overtredingen door fietsers strenger moet worden opgetreden. In een stad als Den Haag of Leiden is het relatief onveilig door asociaal gedrag van deze mensen. Ook het stallen van fietsen is nog een onopgelost probleem. Railvervoer daarentegen vergt wel onderhoud en inpassing, maar heeft bewezen dat het schaalbaar is, relatief schoon en stil en geschikt te maken voor iedereen, dus ook ouderen.
Het aangehaalde voorbeeld van de Uithoflijn die gekoppeld wordt aan de RandstadSpoor dat nu al een eindpunt kent in Woerden, en mogelijk door Utrecht (via vrije of ondergrondse baan) leidt en voorsteden en daarbij behorende werklocaties met elkaar verbindt is eigenlijk waar we het over hebben. In de zuidelijke Randstad moet RandstadRail drastisch uitgebreid worden, naar o.a. Scheveningen, Kijkduin, en ook de Bollenstreek moet daarbij betrokken worden. Laatstgenoemde streek is relatief slecht bereikbaar met OV. Ik hoop echt dat de visie dat er meer "mass transport" moet komen ook leeft bij het nieuwe kabinet en dat deze niet de auto als cash cow blijft zien (hard hoofd!)....

Ingediend door Victor Bax op vr, 24/03/2017 - 16:14

Totaal niet mee eens. het teveel van auto's in de 70 er jarer en nu nog steeds, is absoluut niet vergelijkbaar met het zogenaamde "te veel"aan fietsen. (gezond, snel veilig goedkoop, en duurzaam voor de steden). De steden zoals Amsterdam en Utrecht hebben jarenlang TE WEINIG aan fietsparkeren gedaan en krijgen daar nu de rekening van gepresenteerd. Weg werken die achterstand, zou ik zeggen en daar is men ook mee begonnen, Sociaal gedrag verbeteren is ook nodig. meer deelfietsen,meer fietsstraten .prima.doe ik allemaal aan mee... maar lekker kort door de bocht roepen: Er zijn teveel Fietsen dus weg ermee, "Ga maar lopen" ; is te makkelijk, vooral belachelijk en absurd en NET goed voor de stad- om te beginnen financieel niet- er moet dan juist heel veel OV bij komen ipv wegbezuinigd..EN Het leven met de fiets is uniek voor Nederland en de Nederlandse stedenmarketing zoals Amsterdam ,Utrecht, Groningen, Nijmegen enz.vaart daar welbij. want tientallen andere buitenlandse steden vragen ons juist steeds meer om advies om mensen OP de Fiets te krijgen. IN STEDEN .. Hoe zouden ze in Kopenhagen reageren als ze daar zouden zeggen, Ga maar lopen!! Ze zouden je hard in het gezicht uit lachen... en dat doe ik dus ook... te idioot voor woorden. Ja, we hebben te weinig ruimte.. ja er moeten keuzes gemaakt worden. maar niet over de rug van de gezonde, milieubewuste bewoners op de fiets. Wij als bewoners fietsen namelijk niet alleen voor de gezelligheid door de stad. we zijn op weg naar school, werk, winkel, afspraak ,cafe, bieb, roep maar. En als we voortaan moeten gaan lopen naar OV wordt dat om te beginnen een tijdrovende toestand (en wie gaat dat betalen)We zijn ook vooral gelukkig op de fiets, maar het leefgenot van bewoners is ondergeschikt gemaakt aan de inkomsten van de tientallen miljoenen toeristen, bezoekers heten ze tegenwoordig, die nog gaan komen. Misschien is het dus slimmer en beter om te roepen. E komen TE VEEL BEZOEKERS,,Toeristen , te veel Hotels. air B& B , Notelaar winkels MET ALS GEVOLG te dure huizen EN GENTRIFICATIE ENZ.. en DAT KOMT ALLLEMAAL NIET VAN TE VEEL FIETSEN. deze negatieve leef ontwikkeling in de steden. laten we DAT SPEERPUNT MAKEN EN MEER MEER MEER Bezoekers ONTMOEDIGEN> dan kunnen de bewoners, die niet allemaal in de horeca werken tenminste weer rustig en gezond door HUN mooie historische centrum Amsterdam fietsen op weg naar afspraken, werk, school enz.. Ik heb zelf ook absoluut geen behoefte om dagelijks duur betaald vanuit mijn huis(centrum A'dam) te lopen naar een krappe metro of overvolle tram En ik laat me dat dan ook door geen enkele urbanplanner of gemeente ambtenaar die zelf waarschijnlijk een auto hebben , door de strot duwen. SUCCES. Myriam Corzilius Stichting Fietscultuur NL- en Faircity.nl

Ingediend door Myriam Corzilius op vr, 24/03/2017 - 17:51

De fiets is niet het probleem. Lightrail ook niet. Het probleem is de politiek. Kijk maar hoe die een lightrailproject rond Leiden (RGL) en Groningen hebben gesaboteerd.

Ingediend door Henk Angenent op za, 25/03/2017 - 16:01

@ Myriam - ik begrijp je enthousiasme voor de fiets, maar er is niemand die gaat fietsen van Purmerend naar Amstelveel of van Zeist naar Woerden. Nou ja, een enkeling misschien. Er is behoefte aan goed regionaal vervoer via de stadscentra dat beter en sneller is dan de bus.

Ingediend door Henk Angenent op za, 25/03/2017 - 16:05

[…] maar weten niet goed hoe dat op te lossen, dus: lightrail. In maart vorig jaar pleitte architect Ton Venhoeven voor investeringen in lightrail. Amsterdam begon in oktober 2016 met een onderzoek naar lightrail, […]

Ingediend door De Randstad wi… op wo, 17/01/2018 - 10:37

@Henk: de politiek bepaalt in NL hoe het gaat, en dat is maar goed ook. We leven niet in een technocratische dictatuur waarin lightrail- of magneetzweeftrein-woefdrammerige technocraten & beleidsambtenaren via Het Politburo van De Enige Staatspartij onder de efficiente leiding van De Grote Leider de hun welgevallige (verkeers)oplossingen gewoon effe doorramt. NIMBY's krijgen de kogel, dwarsliggers enkele reis strafkamp. Geweldig toch? Als je daar een fan van bent, ga dan in China of Noord-Korea (light)railprojecten doen. Kan je ongehinderd je gang gaan :-)
Of de kogel krijgen als je in ongenade valt - dat dan weer wel...

Ingediend door Ing ACF Sierts op vr, 19/01/2018 - 23:08

@Arco. Ik hoop dat je meer verstand van railtechniek hebt dan van politiek, want zulke onzin heb ik nog nooit gelezen. Als je het nieuws had gevolgd, zou je weten dat de uitvoering van de RGL al was begonnen toen VVD66 en SP in Zuid-Holland besloten om de helft van het budget voor de RGL in een nieuwe weg tussen Leiden en Katwijk van 1 miljard euro te steken. Asfaltpartij SP steunde het plan in ruil voor een zetel in het college van GS - met instemming van het politbureau in Oss. Besluiten over OV worden in ons land genomen volgens partijpolitieke, c.q. ideologische lijn. Helaas betekent dit dat zinvolle projecten van het ene op het andere moment van tafel kunnen worden geveegd. Het betekent bijvoorbeeld ook dat het streekvervoer in grote delen van NL is verdwenen en vervangen door vrijwilligersbusjes of MaaS (ooit gehoord van de "participatiemaatschappij" of "zoek-het-zelf-maar-uit maatschappij" van meneertje Rutte?) en dat van alle plannen voor verbetering van het OV in de Randstad (op zich dringend nodig) nooit iets terecht zal komen, zolang asfaltpartijen als VVD66 en SP het voor het zeggen hebben.

Ingediend door Henk Angenent op za, 20/01/2018 - 21:00

zie reply verderop ivm leesbaarheid

Ingediend door asierts op zo, 21/01/2018 - 00:32

@Henk: jou denkfout is m.i. dat jij het gesneuvelde RGL-project als zinvol beoordeelt, maar daar werd door anderen heel anders over gedacht! Als het draagvlak smal is, dan kan een project inderdaad de speelbal worden van politiek gekonkel en dossier-uitruil. Dan kan een zwabberend project toch nog doorgaan (zie Betuweroute), maar ook stoppen (RGL, tram Gn). Het is echter aperte nonsens om partijen als D66 en SP als asfaltpartij te bestempelen. Sneren als "politburo Oss" verraden m.i. vooral een persoonlijke politieke frustratie.

Ingediend door asierts op zo, 21/01/2018 - 00:56