Waterstofbus vanaf augustus in Apeldoorn

De waterstofbus die HyMove bij het Poolse Solbus had besteld zou eigenlijk eind 2015 al in Apeldoorn gaan rijden, maar de bouw liep vertraging op. Door een grote order voor Warschau moest de kleine busleverancier de bouw van de waterstofbus uitstellen. Vandaag werd de bus gepresenteerd op het Arnhemse clean-tech-industriepark Kleefse Waard. De bus is goed afgewerkt en blijkt muisstil tijdens een proefritje.

Wielnaafmotoren
De waterstofbus is overigens niet volledig in Polen gebouwd. e-Traction, de leverancier van de wielnaafmotoren voor de vorige brandstofcelbus, bouwde de brandstofcel van HyMove in Apeldoorn in. De kunst van het integreren van de brandstofcel met de andere systemen in de bus, keken de Polen graag nog even af. De volgende bussen worden wel volledig in Polen geproduceerd.

HyMove heeft een overeenkomst met Solbus en een andere Poolse fabrikant, Ursus, om de eerste 200 waterstofbussen samen te bouwen. Ursus is een fabrikant van landbouwvoertuigen en sinds kort van elektrische bussen. Het bedrijf bouwt nu een tweede waterstofbus met HyMove-brandstofcel. Het wordt een demobus die met een beetje geluk eind september klaar is voor de presentatie op bedrijfswagenbeurs IAA in Hannover.

Geen tandwielen
De grootste verbetering ten aanzien van de vorige waterstofbus van HyMove zijn de doorontwikkelde wielnaafmotoren van e-Traction door het Duitse bedrijf Ziehl-Abegg. Doordat de bus geen tandwielen heeft is de aandrijving ongeveer 10 procent efficiënter en zuiniger. HyMove-bestuurslid Jochem Huygen: “Het energieverbruik is iets minder dan 1 kilowattuur per kilometer. De waterstofbussen Van Hool verbruiken 1,2 tot 1,3 kWh per kilometer. Dat maakt de exploitatie een stuk duurder.”

De kosten mogen dan zijn gedaald – van ongeveer 1,3 miljoen euro naar 7,5 ton per stuk – een waterstofbus is nog steeds een flinke investering. “De total cost of ownership (TCO) ligt nog 10 tot 20 procent hoger dan voor de dieselbus”, zegt HyMove-directeur Theo Hendriks. Afhankelijk van de dieselprijs en het aantal waterstofbussen kan de TCO over enkele jaren ongeveer gelijk zijn, verwacht hij. “Onze ambitie is om het systeem maximaal robuust te krijgen en de kosten verder te verlagen.”

Testkilometers
Een handicap is het tanken van waterstof. Voltanken kan alleen met een druk van 350 bar en daarvoor is de bus aangewezen op het waterstoftankstation in Rhoon, onder Rotterdam. In Apeldoorn kan HyMove terecht bij Kiwa, waar waterstof in flessen is opgeslagen. Maar daar is tanken vijf keer zo duur, en de druk is zo laag dat voltanken niet mogelijk is. Daarom rijdt HyMove de eerste maanden op en neer naar Rhoon. “We zien het maar als extra testkilometers”, aldus Huygen.

Vanwege de tankbeperkingen begint Syntus in augustus met twee ritten van amper een kwartier op lijn 2, van station Apeldoorn naar de Apenheul; één retourrit in de ochtendspits en een in de avondspits. Als in Arnhem een tijdelijk waterstoftankstation open gaat bij Kleefse Waard, vermoedelijk eind dit jaar, gaat de waterstofbus op lijn 231 rijden tussen Apeldoorn en Arnhem. De proef met de waterstofbus duurt twee jaar en wordt met 760.000 euro gefinancierd door de provincie Gelderland.