Wie een OV-fiets wil, vangt vaak bot

zaterdag 15 oktober 2016

timer 4 min

NS-reizigers met een abonnement grijpen steeds vaker mis als ze een OV-fiets willen huren. Rover wil het probleem inzichtelijk maken in een ‘deur-tot-deur-dashboard’.

Op Den Haag Centraal zijn alle ruim 300 beschikbare OV-fietsen ‘bijna elke dag’ om 09.00 uur al op, aldus de uitbater daar. In Groningen wordt vaak nee verkocht, ‘maar ik heb geen ruimte voor meer fietsen’. Ook in Utrecht en Amsterdam vissen OV-fietsabonnees vaak achter het net. Dat Utrecht en Amsterdam knelpunten zijn is bekend, beaamt Corien Koetsier, manager public relations bij NS. Maar ze zegt niet op de hoogte te zijn van de omvang van de tekorten in Den Haag. “En dat er ook op andere plekken regelmatig tekorten zouden zijn, herken ik niet.”

Toch is het zo. Als frequente gebruiker van de OV-fiets heb ik de laatste tijd opvallend vaak pech. Als die er wél is, huur ik dan maar een gewone fiets (à 7,50 euro en 50 euro cash borg).
Op de volgende plaatsen ving ik afgelopen weken bot:
- Groningen, dinsdag 23-8, 12.00 uur.
- Zwolle, dinsdag 30-08, 12.00 uur.
- Amsterdam Centraal, dinsdag 06-09, 14.00 uur.
- Groningen, donderdag 08-09, 12.30 uur.
- Maastricht, woensdag 14-09, 12.30 uur.
- Den Haag, donderdag 06-10, 10.30 uur.
- Maastricht, zaterdag 08-10, 11.00 uur.

Explosief gegroeid
OV-fiets is sinds 2009 in handen van NS en het gebruik van de huurfiets is sindsdien explosief gegroeid. Er is aanzienlijk meer aandacht besteed aan marketing dan in de beginjaren van het fenomeen, en het aantal abonnees is enorm gestegen. In 2008 waren er 51.000 reizigers met een OV-fietsabonnement, inmiddels zijn dat er 200.000.

Bovendien mogen de 650.000 houders van een NS-Business Card (mits ze toestemming hebben van hun werkgever) óók een OV-fiets huren, zonder dat ze een OV-fietsabonnement hebben. “Hoeveel van deze kaarthouders daadwerkelijk een OV-fiets huren weten we niet, maar wel dat er veel meer mensen gebruikmaken van de OV-fiets dan alleen die 200.000”, aldus Koetsier.

Abonnement gratis
NS zoekt de oplossing voor het tekort vooral in de aanschaf van extra fietsen. Er staan nu 7500 OV-fietsen verspreid over het land, en er komen er volgend jaar nog 2000 bij. “We gaan in elk geval niet met een reserveringssysteem werken.” Wel overweegt NS het abonnement voor de OV-fiets (nu 10 euro per jaar) gratis te maken, en de huurprijs per rit (nu 3,35 euro) te verhogen. “Puur uit klantgemak.”

Maar zal het aantal potentiële gebruikers daardoor juist niet extra toenemen? Dat verwacht NS niet, zegt Koetsier. Het is ‘één van de ideeën’ waarover wordt nagedacht, zegt ze. “We weten op dit moment nog niet zeker of er een nieuw systeem komt en zo ja, hoe dat eruit gaat zien.”

Dashboard
Bij reizigersorganisatie Rover komen regelmatig klachten binnen over het tekort aan OV-fietsen, zegt beleidsmedewerker Tim Boric. “Probleem is dat het nu niet inzichtelijk is hoe groot en waar die tekorten zijn, en of het alleen maar pieken zijn of dat het structureel is.” Bij de huidige ontwikkeling van het ‘deur-tot-deur-dashboard’ zou de beschikbaarheid van OV-fietsen moeten worden meegenomen, adviseert Rover. Dat dashboard geeft aan de hand van een aantal indicatoren inzicht in de reis van deur tot deur.

CROW werkt, in opdracht van het ministerie van IenM, aan de ontwikkeling van het dashboard. Dat is niet voor gebruikers bedoeld, maar voor vervoerbedrijven en concessieverleners. Boric: “Door de beschikbaarheid van de OV-fiets daar in mee te nemen, ontstaat meer inzicht in het verschil tussen het aanbod en de potentiële vraag.”

Rood lampje
Het zou bovendien NS én andere partijen prikkelen om er gezamenlijk wat aan te doen. “NS heeft natuurlijk ook de gemeente of ProRail nodig om bijvoorbeeld een locatie te vinden voor extra stallingen. Naarmate een lampje op dat dashboard roder kleurt, kan er druk worden uitgeoefend en wordt de urgentie groter om er iets aan te doen”, aldus Boric.

Lees ook: Extra geld voor 98.000 fietsplekken

De beschikbaarheid van OV-fiets op verschillende plaatsen in het land is goed zichtbaar te krijgen door de API af te tappen die NS beschikbaar stelt. De Rijksuniversiteit Groningen heeft hiervoor een voorbeeld gemaakt http://www.geodienst.xyz/ovfiets/ waaruit de laatste 3 dagen beschikbaarheid per uitgiftelocatie zijn af te lezen. Over het algemeen geldt, hoe eerder de fietsen op zijn, hoe groter het probleem. Op sommige locaties zijn de fietsen al om 8:05 vertrokken, op andere pas na 10 uur. Het is dus eenvoudig door iedereen, en zeker de NS, te monitoren.

Bij het beleid van NS heb ik mijn vraagtekens. Het is toch een beetje gek dat het gebruik toeneemt en de prijzen omhoog gaan. In iedere andere bedrijfstak is het andersom. OV-fiets is duidelijk geen core-business van NS.

Ingediend door Herbert Tiemens op ma, 17/10/2016 - 14:01

Leuk dat je het zegt. Inmiddels heb ik al contact met de Geodienst. Wordt vervolgd!

Ingediend door Vincent Wever op ma, 17/10/2016 - 16:31

Waarom moeten alle fietsen op het station gestald zijn? Zou het niet een idee zijn als NS overstapt op een fiets-deelpan zoals in Antwerpen, Berlijn, Parijs en honderden andere steden? Fietsen worden dan niet de hele dag bezet gehouden door één gebruiker, maar kunnen de hele dag dienst doen voor korte ritjes. En mocht het CS dan een keer zijn uitverkocht loop je gewoon even naar de volgende plek twee honderd meter verderop.

Ingediend door Rick Visser op ma, 17/10/2016 - 19:15

Na enkele weken geleden vergeefs een OV-fiets hebben proberen te huren op Den Haag HS viel mij op dat er nog pakweg 20 OV-fietsen stonden. Nadere bekeken bleken deze allemaal een defect te hebben. De uitbater vertelde dat hij deze niet meer repareert, maar dat NS dit zelf doet. Wellicht moet NS defecte fietsen sneller repareren, dat scheelt beschikbaarheid.

Ingediend door akdekker op di, 18/10/2016 - 08:47

Ik merk ook op kleinere stations met fietskleuzen dat de beschikbaarheid vaak laag is door defecte fietsen of defecte kluizen. Ik heb al meerdere keren een kluis toegewezen gekregen om mijn fiets terug te brengen waar al een fiets in bleek te staan. NS lijkt de defecten erg traag aan te pakken.

Ingediend door Richard Both op wo, 19/10/2016 - 00:10

Er zijn automatische stallingen waar (zakelijke...) klanten de ov-fiets wèl terugbrengen maar de sleutel niet in de kluis terug steken. Dan hebben ze de hele week goedkoop een fiets met stalling beschikbaar. Ik zie dan wel fietsen staan maar kan er geen huren.

Ingediend door richard kres op do, 17/11/2016 - 19:34