Voor veel mensen in Nederland is bereikbaarheid vanzelfsprekend. Even op de fiets stappen om boodschappen te doen of de bus nemen naar het werk of school is een dagelijks ritueel. Maar voor sommigen is het bereiken van hun bestemming niet zo vanzelfsprekend. Het KiM-onderzoek ‘Beperkt bereikbaar: een kwalitatieve studie naar bereikbaarheidsarmoede’ toont aan dat diverse problemen een barrière kunnen vormen voor mensen om werk, voorzieningen, familie en vrienden te bereiken.
Beperkte bereikbaarheid in beeld
Het onderzoek laat zien dat mensen met bereikbaarheidsproblemen diverse vormen van barrières kunnen ervaren. Zo kunnen er problemen zijn bij het vervoer zelf, zoals weinig of slecht toegankelijke haltes, een lage frequentie van het openbaar vervoer, overvolle bussen tijdens spitstijden of een onveilige infrastructuur. Ook beperkte voorzieningen in de buurt of geen betaalbare woning nabij de gewenste woonlocatie kunnen een rol spelen.
Persoonlijke verhalen illustreren problemen
Het onderzoek maakt gebruik van persoonlijke verhalen van stedelingen en mensen uit de regio om de ervaringen met bereikbaarheidsproblemen en de gevolgen ervan voor deelname aan de samenleving te illustreren. De verhalen variëren van mensen die niet kunnen fietsen en daardoor beperkt zijn in hun bewegingsvrijheid tot mensen die afhankelijk zijn van anderen om op hun bestemming te komen.
Gevolgen van bereikbaarheidsproblemen
Het onderzoek laat zien dat bereikbaarheidsproblemen kunnen leiden tot verminderde deelname aan de maatschappij. Mensen vinden vaak manieren om toch aan activiteiten mee te kunnen doen, maar dit kost soms veel tijd, geld en moeite. Vooral met hulp van anderen weten zij hun bestemming te bereiken. De directe gevolgen voor hun ervaren deelname aan de maatschappij lijken daardoor beperkt, maar toch ervaren zij minder sociale contacten en beperkingen in werk, school en studie of bij zorg. Door de beperkte reisopties hebben zij minder keuzes in activiteiten en bestemmingen en zijn ze kwetsbaar voor veranderingen.
Grenzen tussen bereikbaarheidsproblemen en -armoede
Het ontbreken van concrete bereikbaarheidsdoelstellingen maakt het lastig om de grens tussen acceptabele bereikbaarheidsproblemen en ongewenste bereikbaarheidsarmoede te bepalen. Bereikbaarheidsindicatoren op basis van bijvoorbeeld reistijd tot bestemmingen geven wel houvast, maar kunnen niet alle vormen van bereikbaarheidsarmoede in kaart brengen.
Samenwerking noodzakelijk
Mobiliteitsbeleid alleen is niet voldoende om bereikbaarheid voor iedereen te realiseren. Er zijn dwarsverbanden met andere beleidsterreinen zoals zorg, onderwijs en wonen die ook van invloed zijn op de bereikbaarheid. Daarom is samenwerking met andere departementen en overheden noodzakelijk om bereikbaarheidsproblemen aan te pakken. Concrete bereikbaarheidsdoelstellingen en -indicatoren op basis van bijvoorbeeld reistijd tot bestemmingen zijn essentieel om inzicht te krijgen in de omvang van de problematiek en de effectiviteit van maatregelen. Alleen zo kan bereikbaarheid voor iedereen worden gerealiseerd, zodat iedereen volwaardig kan deelnemen aan de samenleving.

foto: Shutterstock
Meer artikelen met dit thema
Meer onveiligheid door streng overwegbeleid
2 apr om 11:16 uurHet overwegbeleid voor spoorwegen is sterk gericht op verbetering van de veiligheid…
GVB, HTM, RET, Connexxion en EBS protesteren tegen bezuinigingen op ov
31 mrt om 13:12 uurGVB, HTM, RET, Connexxion en EBS voeren op woensdag 2 april actie tegen de bezuiniging van 110 miljoen euro op…
Gratis openbaar vervoer voor kinderen in Den Haag
10 mrt om 16:31 uurVanaf maandag 10 maart kunnen kinderen van 4 tot en met 11 jaar in Den Haag gratis reizen met de bussen en…
NS presenteert nieuwe dubbeldekker
5 mrt om 14:46 uurNS presenteert de nieuwe dubbeldekker die besteld is bij leverancier CAF met een model op ware grootte. Dat een…
Daimler Buses viert 30-jarig jubileum: een succesverhaal in de busindustrie
27 feb om 14:35 uurDaimler Buses viert dit jaar haar 30-jarig bestaan. Op 23 februari 1995 werd EvoBus GmbH…
Eurostar stopt met 'zomertrein' naar Marseille
25 feb om 15:54 uurEurostar stopt met de trein tussen Amsterdam, Brussel en Zuid-Frankrijk, de Eurostar Sun, voorheen 'Zon-Thalys…
Eerste Brabantse bushalte rookvrij
31 jan om 09:23 uurDe bushalte bij het Amphia Ziekenhuis in Breda is sinds donderdag 30 januari 2025 rookvrij. Gedeputeerde Stijn…
VRA en MRDH luiden noodklok over geplande bezuiniging op ov
23 jan om 12:44 uurDe MRDH en de VRA luiden de noodklok over de door het kabinet voorgenomen bezuiniging van 110 miljoen op het ov…