Parkeren gaat de hoogte in

“De beperkt beschikbare grond rond stations wordt steeds duurder”, constateert parkeeradviseur Marc Moonen. “De hoogte in, is dan een oplossing.”

Afgelopen jaren werden zes parkeervoorzieningen 'de hoogte in' gebouwd. De parkeertorens bij stations Zutphen, ’s-Hertogenbosch, Driebergen-Zeist zijn eigendom van NS. De garages bij Wijchen, Dieren en Sassenheim zijn in bezit van de gemeente. NS-woordvoerder Corien Koetsier noemt de beperkte ruimte als reden om het hoger op te zoeken. “De druk op de ruimte in de stationsomgeving neemt toe. Evenals de vraag naar P+R’s, met name door de groei van het aantal treinreizigers. Een gebouwde parkeervoorziening kan dan uitkomst bieden. Het aanbod aan de klant moet kloppen.”

Voordelen

De moderne parkeertoren biedt bovendien meer comfort voor de reiziger, zegt parkeeradviseur Marc Moonen. “De loopafstand voor de automobilist wordt kleiner: je kunt met de lift, de auto staat overdekt en dus droog. Kwalitatief en praktisch biedt de gebouwde P+R-voorziening voordelen.”Parkeren in een garage is voor de bezoeker een financiële afweging. “De P+R is het begin- of eindpunt van de ov-reis. Daarom verwacht de reiziger dat hij niet te veel hoeft te betalen. Omdat de inkomsten die je eruit kunt halen beperkt blijven, mag het gebouw niet te duur worden.”Moonen adviseert opdrachtgevers dan ook om op maaiveld te blijven bouwen, zolang dat kan. “Dat is een factor vijf goedkoper dan de hoogte in bouwen. Maar in de stedelijke omgeving is die ruimte er vaak niet. En ondergronds bouwen is nog veel duurder.”

Samenwerking 

De nieuwbouw van P+R-voorzieningen is altijd een samenwerking tussen landelijke en regionale overheden, gemeenten en NS, laat Koetsier weten. “Bij de Traverse Dieren bijvoorbeeld beheert de gemeente de locatie met financiering van de provincie en het Rijk. NS heeft de grond ingebracht en een bijdrage geleverd aan het programma van eisen.”Andersom levert de gemeente input voor het programma van eisen als NS de locatie beheert, vertelt Raoul Beckers van de gemeente ’s-Hertogenbosch. NS is daar eigenaar van de stationsparkeergarage Maijweg. “Ons beleid richt zich op het verminderen van de parkeerdruk in de binnenstad. Hoogwaardige voorzieningen, zoals ons transferium aan de rand van de stad, helpen daarbij. Dat zorgt voor blijvende bereikbaarheid en verbetert de leefkwaliteit van de binnenstad.”Beckers juicht het toe dat NS een bovengrondse parkeervoorziening heeft gebouwd, waar mensen de auto verruilen voor het openbaar vervoer of de fiets. Anderzijds kan de garage ook 'spanning' opleveren voor de bereikbaarheid van de binnenstad. "De ruimtelijke inpassing van een parkeergarage is een belangrijk thema voor ons.”

Duurzaamheidseis

Meer aandacht voor duurzaamheid is al jaren een trend, die zowel gemeenten als NS laten meewegen bij de stedelijke parkeertorens. “In de programma’s van eisen wordt duurzaamheid steeds meer de standaard”, zegt Corien Koetsier. Dat vertaalt zich in het gebruik van materialen voor de bouw, de herbruikbaarheid van de voorziening, de inpassing van groen en waterinfiltratie. Ook schenkt NS aandacht aan energieproductie en de elektrificering van het wagenpark.In toenemende mate worden parkeergebouwen voorzien van zonnepanelen. Die leveren ook energie voor de e-laadpunten. En een recente ontwikkeling is het bouwen van overkappingen met zonnepanelen bij parkeerterreinen op maaiveld. Door het grote oppervlak levert dat relatief veel energie op.

Meer gemaksservices

De P+R-voorziening die de hoogte in gaat, moet de klant tijdens zijn reis comfort bieden, maximaal ontzorgen en duurzaam zijn. Voor de toekomst voorziet parkeeradviseur Moonen dat de P+R extra servicefuncties krijgt, om toe te groeien naar een volwaardige mobiliteitshub. “Naast het ov zijn er nu al fietsen en deelauto’s beschikbaar. Ik verwacht dat er meer kleine gemaksservices komen.” Moonen noemt het afhalen van pakketjes of boodschappen als mogelijke toevoegingen. “Maar een P+R moet geen verblijfsfunctie krijgen, de vervoervraag blijft voorop staan. De basis is dat je op reis bent, dan wil je zo snel mogelijk door.”

Onderdeel van het station

Vanwege de beperkte ruimte denkt Koetsier dat er veel meer bovengrondse parkeervoorzieningen zullen komen. En daarin passen allerlei functies die bij de stationsomgeving horen. “Denk aan retail, kantoorruimte of fietsenstallingen. In de bouw kan daar rekening mee worden gehouden door flexibel om te gaan met de ruimte.”Die ‘mobiliteitshub’ wordt bovendien een steeds integraler onderdeel van de treinreis, vervolgt ze. “De stations-P+R is een belangrijk onderdeel van de deur-tot-deurreis met de trein. Het parkeren kunnen we bijvoorbeeld via NS Flex achteraf in rekening brengen, of de actuele beschikbaarheid van parkeerplekken via de reisplanner inzichtelijk maken. De P+R wordt een integraal onderdeel van het station.”

Futuristisch ogende P+R in Zutphen 
Naast het centraal station van Zutphen werd in januari 2017 de eerste bovengrondse parkeergarage geopend in Zutphen, met plek voor 375 auto’s en 600 fietsen. Nadat deze garage werd geopend, verdwenen de parkeerplaatsen aan de achterkant van het station. 

De garage beschikt over vier bouwlagen en is voorzien van twee 'wokkelvormige' hellingsbanen, die worden gebruikt als in- en uitrit. De houten ombouw van de garage heeft de vorm van een pakhuis. NS is eigenaar van deze P+R en het ontwerp is afkomstig van Architectenbureau MoederscheimMoonen uit Rotterdam.

Traverse in Dieren 

De parkeervoorziening in Dieren is sinds de zomer geopend en biedt plek aan 345 auto’s. Deze gratis P+R moet een einde maken aan de parkeeroverlast in de woonstraten rondom het station en de overstap van auto op trein vergemakkelijken. 

Het maakt onderdeel uit van het project ‘Traverse Dieren’ waarin de gehele stationsomgeving ingericht verblijfsgebied voor voetgangers en treinreizigers. De gemeente Rheden is hier de eigenaar van de garage, architectenbureau Wurck maakte het ontwerp.

Energieneutrale garage Driebergen-Zeist 

In november 2017 werd de energieneutrale P+R in Driebergen-Zeist geopend. Deze biedt plek aan 592 auto’s, die verdeeld over vijf parkeerlagen kunnen parkeren. De garage maakt onderdeel uit van de vernieuwde stationsomgeving. 

Het bijzondere is dat deze garage volledig is gebouwd van natuurlijk materiaal. Eigenaar NS schreef een design & build-wedstrijd uit, die werd gewonnen door Groosman en Aan de Stegge / Continental Car Parks. Duurzaamheid speelt hierin een erg grote rol.

P+R-voorzieningen in Nederland