‘Van ProRail als zbo krijgt niemand last’

maandag 24 oktober 2016
timer 3 min

ProRail komt als zelfstandig bestuursorgaan direct onder het ministerie van IenM te vallen, heeft staatssecretaris Dijksma vandaag in een ‘tussenconclusie’ laten weten.

ProRail als ‘agentschap’ sluit het kabinet uit, schrijft Dijksma in haar brief aan de Tweede Kamer. Die vorm zou ten koste gaan van de arbeidsvoorwaarden en het pensioen van personeel. Bovendien zou de overgang naar een agentschap twee jaar duren en zo’n 35 miljoen euro kosten, volgens een inschatting van PWC. De transitie naar een zelfstandig bestuursorgaan (zbo) met eigen rechtspositie duurt minder dan een jaar en kost maar enkele miljoenen. Die variant werkt het kabinet verder uit.

Inschatting PWC. Inschatting PWC.

Instellingswet
ProRail is nu een privaat bedrijf (een bv) dat vrijwel volledig op belastinggeld draait, ongeveer 2 miljard euro per jaar. Het stoort Dijksma dat zij zich niet direct kan verantwoorden voor de besteding van dat geld, terwijl zij daar wel door de Tweede Kamer op wordt aangesproken. Daarom schrapt het kabinet de raad van commissarissen. Via een instellingswet krijgt de bewindspersoon ook de bevoegdheid om de raad van bestuur van ProRail te benoemen, te schorsen en te ontslaan.

Als zbo met eigen rechtspositie komt ProRail dichter onder het ministerie te staan, maar de spoorbeheerder blijft zelf verantwoordelijk voor de dagelijkse operatie. IenM kan straks beter sturen op prestaties. En de transparantie van informatie neemt toe doordat een zbo onder de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) valt. Verder kan de bewindspersoon de financiën beter controleren en goedkeuring geven aan de begroting van ProRail.

Ondernemingsraad
Het kabinet had al in het voorjaar, als reactie op de Fyra-enquête, laten weten dat ProRail een publiekrechtelijke organisatie zou worden. Sinds die tijd heeft IenM gesprekken gevoerd met alle betrokkenen in de spoorsector en externe bureaus laten adviseren over de meest geschikte juridische vorm. Dit heeft geleid tot een werkdocument. Dijksma verwacht nog een advies van het Locov en zij gaat nader overleggen met de ondernemingsraad van ProRail.

De afgelopen maanden hebben de spoorsector, vakbonden en het personeel zorgen geuit over de omvorming van ProRail. Met name over de arbeidsvoorwaarden en het pensioen, maar ook over de grotere invloed van de politiek, de samenwerking met ProRail, kostenverhogingen en de onafhankelijkheid van de spoorbeheerder.

De onafhankelijkheid van ProRail is volgens Dijksma het beste geborgd in een zbo, zowel ten aanzien van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) als voor de taken van ProRail: capaciteitsverdeling, vaststelling van de gebruiksvergoeding, verkeersleiding en onderhoudsplanning.

Transitieplan
Wat Dijksma betreft komt ProRail meer boven de partijen in de spoorsector te staan en wordt de organisatie hét gezicht in de omgeving van het spoor. In de aansturing van ProRail richt IenM zich op de hoofdlijnen. “Hiermee wil ik de zorg van het personeel wegnemen dat de politiek zich bezig houdt met het dagelijkse functioneren van de organisatie”, aldus Dijksma.

De staatssecretaris gaat de tussenconclusie bespreken met de betrokken spoorpartijen en wil eind dit jaar een definitieve keuze maken. Vervolgens komt er een transitieplan voor het inrichten van het zbo en de wijziging van de Spoorwegwet. De kosten van de omvorming van ProRail worden niet op de reizigers en de vervoerders afgewenteld en gaan niet ten koste van de investeringen in het spoor, belooft Dijksma.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

Coalitie #methetov
flash_onNieuws

Gok niet, maar bied een vangnet voor #methetov

17 jun 2022

Gok niet met het openbaar vervoer en bied een financieel vangnet voor 2023. Dat schrijft een brede coalitie van…

Lees verder »
Trein Shutterstock OV-Magazine
flash_onNieuws

KiM verwacht 99 procent reizigersherstel in 2023

17 jun 2022

Op de langere termijn zal het ov-gebruik toenemen, daar zijn het KiM en vervoerders het over eens. Over de…

Lees verder »
trein shutterstock
flash_onNieuws

NS erkent: te weinig personeel voor dienstregeling

12 mei 2022

Na een extra beroep op personeelsleden om de geplande treinen te kunnen laten rijden, geeft NS nu toe dat er te…

Lees verder »
flash_onNieuws

IenW verlengt coronavergoeding tot eind 2022

14 apr 2022

Ov-bedrijven kunnen ook in het laatste kwartaal van 2022 rekenen op financiële steun van het Rijk. Dat heeft…

Lees verder »
flash_onNieuws

Dikke voldoendes voor het ov in coronajaar 2021

21 mrt 2022

Ook in het coronajaar 2021 waarderen reizigers het Nederlandse openbaar vervoer met een dikke voldoende, dat…

Lees verder »
flash_onNieuws

Regering wil Lelylijn en betere ov-ontsluiting nieuwbouw

16 dec 2021

Het kabinet Rutte IV presenteerde woensdag 15 december het nieuwe regeerakkoord. Enkele belangrijke punten: de…

Lees verder »
flash_onNieuws

Utrecht gaat voor ov-impuls vanaf 2025

16 nov 2021

Vanaf eind 2025 wil de provincie Utrecht veel vernieuwingen in het Utrechtse ov doorvoeren, zoals de inzet van…

Lees verder »
flash_onNieuws

Ov-gebruik hoger in beloopbare steden

24 sep 2021

Helge Hillnhütter, assistent-professor aan de Norwegian University of Science and Technology, vertelt op 7…

Lees verder »