ACM brengt nieuwe Arriva-lijnen stap dichterbij

Arriva is een stap dichterbij toetreding tot het hoofdrailnet in 2025, waar NS momenteel nog alleen rijdt. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft een verzoek van het ministerie van IenW om de aanvraag economisch te toetsen naast zich neergelegd. Arriva wil conform Europese regelgeving vanaf 2025 rijden op de trajecten Groningen-Zwolle en Leeuwarden-Zwolle.

Arriva doet een beroep op de Europese wetgeving, die het mogelijk maakt om verbindingen op basis van open access op het spoor toelaat. Het ministerie van IenW vroeg als reactie om een economische evenwichtstoets, maar de ACM kan daar niet aan voldoen. Ook op een schorsing van de procedure gaat de ACM niet in. Dat betekent dat Arriva-treinen tussen Zwolle en Groningen en Zwolle en Leeuwarden, met meer aanbod voor reizigers en bijvoorbeeld extra stops en extra ritten in de spits, vanaf 2025 dichterbij komen.

Reacties Arriva en ministerie

Anne Hettinga, CEO Arriva Nederland: “Arriva verwelkomt het besluit van de ACM over het afwijzen van het verzoek van het Ministerie van I&W tot het uitvoeren en schorsen van een economische evenwichtstoets. Daarmee is de weg vrij voor Arriva om de beide verbindingen vanaf 2025 te rijden. Arriva zet hiermee een stap in het versterken van het Nederlandse ov-netwerk, specifiek in het Noorden. Ook de politieke wens om snel weer met treinen te stoppen bij Thialf wordt hiermee gerealiseerd vanaf 2025. Elk uur gaan er voortaan twee treinen stoppen. We stimuleren zo steeds meer reizigers om te kiezen voor deze duurzame manier van reizen.”

Het ministerie laat in een reactie weten niet per definitie tegen toetreding van Arriva op het hoofdrailnet te zijn, maar er nog wel vragen bij te hebben. Een woordvoerder stelt: "Wij hebben de formele lijn bewandeld en de ACM gevraagd om een economische evenwichtstoets te doen. De ACM gaf aan dat niet te kunnen doen. De procedure schorsen totdat die toets wel kan plaatsvinden, was er ook niet bij." 

De komende maanden moeten uitwijzen hoe Arriva de plannen precies wil gaan vormgeven, ook in aanloop naar de nieuwe concessie Hoofdrailnet. Het ministerie wil daar graag, met NS en ook Arriva, over in gesprek. Want als een trein in open access gaat rijden, is het ministerie geen opdrachtgever en kan dus ook geen eisen stellen over bijvoorbeeld frequenties, rijtijden en haltestops.

Extra sneltreinstop

Voor het traject Groningen-Zwolle liggen er nieuwe kansen als de plannen van Arriva uitgevoerd worden. De Arriva-sneltreinen stoppen niet alleen in Assen, maar ook in Hoogeveen, dat daarmee een lang gekoesterde sneltreinstop krijgt. Voor Meppel is er ook goed nieuws: de nieuwe sneltrein stopt in Meppel in de ochtend in de richting van Groningen en in de middag vanuit de richting Zwolle. Meppel krijgt daarmee een extra snelle verbinding van en naar Groningen. Stoptreinen stoppen voortaan ook in Staphorst als het aan Arriva ligt - hoewel daar nu nog geen station is.

Arriva wil twee stoptreinen per uur rijden tussen Leeuwarden en Zwolle, die stoppen op alle tussengelegen stations. Dit is inclusief station Heerenveen IJsstadion (Thialf) en het nieuw te openen Leeuwarden Werpsterhoeke. Tussen Heerenveen en Leeuwarden wil Arriva vier extra spitstreinen in de ochtend en vier extra spitstreinen in de middag rijden die stoppen op alle tussengelegen stations en aansluiting bieden op de sneltrein naar Groningen. Een extra station bij Thialf maakt ook deel uit van de verkiezingscampagne van partijen in het noorden. Vanaf 2025 stopt de Arriva trein twee keer per uur bij het IJsstadion.

Europese wetgeving maakt het vervoerders mogelijk om voor eigen risico en zonder overheidsconcessie vervoerdiensten aan te bieden op het spoor, het zogeheten treinvervoer op basis van open toegang. Eerder heeft Arriva - succesvol - aanvragen ingediend waardoor er nu door de vervoerder wekelijks nachttreinen rijden op vrijdag- en zaterdagnacht tussen Maastricht en Schiphol en Groningen en Schiphol.