Arnhem krijgt trolleybus op batterijen

De gemeente Arnhem heeft grootse plannen met uitbreiding van trolleynet aan de uiteinden, waar de trolleybus van de draad gaat en op batterijen verder rijdt. De ambitie van SP-wethouder Alex Mink is een sternet van trolleylijnen dat Arnhem over vijftien jaar verbindt met omliggende dorpen en steden, waaronder Nijmegen en Wageningen. In 2016 zou de trolleybus al op batterijen kunnen doorrijden naar station Elst, als het aan Mink ligt. “Dan kunnen we de streekbus inkorten en bieden we meer kwaliteit.”

Hermes
Het Nijmeegse bedrijf EL-KW bv, verhuist per 1 januari naar Arnhem en gaat daar een eerste prototype Trolley 2.0 bouwen. EL-KW is de Nederlandse tak van de Vayon green power Group. Het bedrijf maakt elektrische en hybride aandrijflijnen voor auto’s, bedrijfswagens en trucks. Van Hermes koopt El-KW twee gelede Van Hool-trolleybussen waarin batterijen en mogelijk ook ultracondensatoren worden gebouwd. De trolley moet minstens 10 kilometer op batterijen kunnen rijden.

"Met trolley hebben we tramkwaliteit voor een tiende van de kosten."

“Wij gaan substantieel investeren in trolley”, zegt wethouder Mink, “ondanks de enorme bezuinigingen die op ons afkomen. Met trolley hebben we tramkwaliteit voor een tiende van de kosten. Met de elektrische bus van 12 meter is in Europa al de nodige ervaring opgedaan. Wij gaan als eerste experimenteren met een gelede bus van 18 meter op batterijen. Als alles goed gaat kan de provincie Gelderland straks de aanbesteding van het nieuwe materieel op zich nemen. De provincie neemt het ov van ons over per 1 januari en ziet dit project helemaal zitten.”

Euregio Rijn-Waal
Arnhem bereidt samen met de Duitse steden Osnabrück, Solingen, Krefeld en Düsseldorf – én Amsterdam – een project voor in het kader van de Euregio Rijn-Waal, dat met Europese subsidie zal worden gefinancierd. Mink: “In 2018 willen we van start met het verfijnen van de aandrijftechniek voor de trolley op batterijen. Dat project gaat ons miljoenen kosten. Maar we lopen hiermee voorop. Duitsland kijkt nu naar Arnhem.”

Alex Mink is ervan overtuigd dat het rijdend opladen van de batterijen via de bovenleiding de juiste techniek is. “Opladen via inductie met platen in de weg is duur en storingsgevoelig. En het kost te veel tijd, ongeveer 6 minuten. Voor het stilstaand laden via het dak bij een halte geldt hetzelfde. We gaan overigens wel transformatoren bijplaatsen voor de bovenleiding, vooral bij het station. Dat was toch al nodig omdat het aantal passagiers toeneemt.”

"Een tramnet wordt op een gegeven moment een molensteen om de nek van een kleine stad. Dan zeg ik: denk tram, doe trolley."

Met verwondering kijkt Mink naar Franse steden met een omvang van Arnhem, ongeveer 150.000 inwoners, die tramlijnen aanleggen. “Voor tram heb je minstens 300.000 inwoners nodig. De aanleg is door subsidies meestal geen probleem. Maar exploitatie en onderhoud worden op een gegeven moment een molensteen om de nek van zo’n stad. Dan zeg ik: denk tram, doe trolley. Zelfs een stad als Leeds (450.000 inwoners, CS) heeft de plannen voor een tramnet laten varen en gaat nu een trolleynetwerk aanleggen.”

24 meter
Intussen is EL-KW druk bezig met de ontwikkeling van een universele aandrijflijn die in allerlei typen voertuigen is te monteren, van vrachtwagen, tot minibus. Jeroen Geurts van EL-KW kan nog niet zeggen welke componenten worden gebruikt voor de ombouw van de trolleybus. “De batterijen stemmen we af op het aantal keren dat ze moeten worden opgeladen. Dat let nauw. Als dat goed lukt moeten we ook een 24-meter trolleybus op batterijen kunnen bouwen.” Wethouder Mink vult aan: “Dan bied je pas echt tramkwaliteit.”

Lees ook:
Dubbelgelede trolley wordt serieus werk
Arnhem wil dubbelgelede trolleys en gedeeltelijke bovenleiding