Verbazing over uitspraak Groningen-Drenthe

De zaak was aangespannen door Arriva, Connexxion, Veolia en in eerste instantie ook Syntus, die zich later terugtrok. Volgens deze vervoerders had het OV-Bureau Groningen Drenthe ten onrechte de bestaande concessie, uitgevoerd door Qbuzz, met twee jaar verlengd.

Het OV-Bureau verlengde de concessie tot 2019, omdat er enkele grote infrastructurele werken op het programma staan: het centrum en het station van Assen gaan op de schop en er wordt aan de Zuidelijke Ringweg in Groningen gewerkt. Die zouden een aanbestedingsprocedure nadelig beïnvloeden.

Het college gaf het OV-Bureau gelijk en stelt dat er geen wettelijke bezwaren zijn om tijdens de looptijd de busconsessie te verlengen, zo lang die mogelijkheid maar wordt vermeld in de concessievoorwaarden. Dat is volgens de PSO-verordening mogelijk tot tien jaar.

Aan elkaar gevlochten
Hoogleraar Aanbestedingsrecht Huib van Romburgh heeft de uitspraak met verbazing gelezen. "Ten eerste vind ik het vreemd dat het college Veolia in deze situatie niet als belanghebbende heeft aangemerkt. Veolia heeft destijds niet ingeschreven en er zou ook geen markt zijn." Daarbij zet hij vraagtekens bij het oordeel van het college dat er met de verlenging geen sprake is van een wezenlijke wijziging in de concessie. "Met het verlengen van de concessie zijn de spelregels veranderd en is het economisch evenwicht verschoven in het voordeel van Qbuzz. Maar het college zegt van niet."

In de uitspraak haalt het college een eerdere uitspraak van het Europees hof aan. Dat sprak toen uit dat het economisch evenwicht wel degelijk verandert bij het verlengen van een overheidsopdracht. Het college oordeelt echter dat dat niet van toepassing is, als de concessie maar niet verder wordt opgerekt tot de tien jaar uit de Wp2000 en de Europese PSO-verordening. Van Romburgh vindt dat deze combinatie van uitspraken 'op een bijzondere wijze in elkaar is gevlochten'.

Doelredenering
Volgens Eveline Bakker, advocaat Aanbestedingsrecht, betekent de uitspraak van het college dat een aanbestedende partij makkelijker concessies kan verlengen. "In een pennenstreek wordt het argument van wijziging van het economisch evenwicht in het voordeel van de opdrachtnemer van tafel geveegd. Het College wijdt één regel aan het feit dat een eventueel economisch voordeel bij het OV-Bureau terecht komt, maar het is verder onduidelijk hoe dat dan gebeurt."

Enkele deskundigen bekruipt het gevoel van een doelredenering. De verliezende partijen vinden het een verrassende uitspraak. "We kunnen niets anders dan ons hierbij neerleggen", aldus woordvoerder Nicky Jansen van Transdev, moederbedrijf van Connexxion en Veolia. Tegen de uitspraak is geen beroep meer mogelijk. Een gang naar het Europees hof is moeilijk en duurt naar alle waarschijnlijkheid lang. Transdev gaat de uitspraak bestuderen op de gevolgen voor andere concessies.

Qbuzz heeft beloofd 50 huidige euro-5 bussen te vervangen door zuiniger en schonere euro-6 bussen. De stad Groningen krijgt twee volledig elektrische bussen en het bedrijf levert een bijdrage aan de invoering van waterstofbussen.