Buschauffeur is geen mannenberoep

Om meer vrouwelijke buschauffeurs te werven, organiseerde Hermes afgelopen zondag een Ladies Day. Hermes-directeur Juul van Hout stelde tegenover de NOS dat ten onrechte het beeld heerst dat het vak buschauffeur een mannenberoep is. Bij Transdev, waar Hermes onder valt, is momenteel 14 procent van de werknemers vrouw, bevestigt woordvoerder Gjalt Rameijer.

Mannenberoep
Van oudsher is ‘achter het stuur zitten’ wel degelijk een mannenberoep, bevestigen meerdere vervoerders. Bij Arriva is 20 procent van de medewerkers vrouw, hoewel dat percentage per functiegroep verschilt. Bij Syntus is dat 15 procent.

De RET rept van 18,6 procent vrouwelijke bus- en tramchauffeurs en bij HTM is het percentage vrouwen 15 procent. Bij GVB was in 2017 6,5 procent van de buschauffeurs vrouw, terwijl dat bij metrobestuurders 20,7 procent was en bij trambestuurders 41,2 procent. Op tram is de verhouding dus stukken minder scheef. Dat komt vermoedelijk omdat de bussen in Amsterdam 24 uur per dag rijden, zegt GVB-woordvoerder Mireille Muller. “Parttime werken was voorheen lastiger. En het rijden in vaste roosters brengt minder flexibiliteit met zich mee.”

De reden dat voornamelijk mannen buschauffeur zijn, zit ‘m volgens HTM-woordvoerder Marijke Poppelier in de technische aard van het bedrijf  en  de onregelmatige diensten. "Vrouwen konden het werk moeilijk combineren met de zorg voor de kinderen, of je moest een partner hebben die parttime werkte.”

Uitstroom verwacht
Nu steeds meer buschauffeurs tegen hun pensioen zitten heeft de ov-branche te maken met een behoorlijke krapte op de arbeidsmarkt, weten alle vervoerders. “Hoewel we wel een groot verschil merken per regio”, erkent Suzan van Beek van Arriva. “In regio Zuid en West verwachten we de meeste uitstroom.”

Bij Keolis is het al zover, vertelt woordvoerder Hanneke Ruiter. In de provincie Utrecht leidt personeelstekort de komende weken tot rituitval. “Wij weten dat het probleem voorlopig zal aanhouden en dat dit een branchebreed probleem is.”

Kans voor vrouwen
Alle vervoerders zijn daardoor druk bezig nieuwe chauffeurs te werven. En daarin staan verjonging en diversiteit hoog op de agenda, zegt Van Beek van Arriva. “Flexibiliteit spreekt niet alleen jonge mensen aan, maar ook steeds meer vrouwen. Zij geven ook aan dat de flexibiliteit van het beroep een goede mogelijkheid biedt voor de combinatie met zorgtaken voor kinderen”, vervolgt Van Beek.

Volgens Muller van GVB is het beeld dat chauffeur zijn een mannenberoep verleden tijd. “Bij bus hebben we rond de 700 chauffeurs in dienst, een vijfde daarvan werkt tegenwoordig parttime.”

Keolis heeft als enige vervoerder al een actief 'gender equality'-beleid, vertelt woordvoerder Ruiter. Het is de doelstelling om in 2018 te komen tot 20 procent vrouwelijke medewerkers.

Diversiteit
De Rotterdamse vervoerder RET is betrokken bij het convenant Kracht on Tour, aldus woordvoerder Rolf Harbers. Kracht on Tour heeft als opdracht om vrouwen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te helpen. “We zijn een grote Rotterdamse werkgever, dus worden vaak gevraagd om aan (diversiteits)netwerken deel te nemen.”

Ook het Amsterdamse GVB neemt deel aan zulke netwerken en staat in nauw contact met onder meer gemeente en UWV. En de Haagse HTM werft om ‘zoveel mogelijk een afspiegeling van de Haagse regio te zijn als het gaat om de diversiteit in ons personeelsbestand’.

Vakmensen centraal
“Het vinden van geschikte vakmensen staat voorop”, zegt Michel van der Mark van Qbuzz. “Bij ons in Groningen en Drenthe zijn we gestart met BBL-klassen op MBO2-niveau.” Hierbij krijgen de leerlingen de helft van de week les, de andere helft van de week zitten zij achter het stuur. “Wij zien de krapte aankomen, dat hopen we zo op te vangen.”

Ook bij Arriva en GVB zijn BBL-trajecten gaande om chauffeurs op te leiden. “In de werving nemen wij diversiteit en verjonging mee”, zegt Van Beek van Arriva. Muller van GVB: “We hopen dat door onze actieve werving nu, het tekort straks te overzien is. Maar het wordt een grote uitdaging.”